2024-yilda Buxoroda nimalarni ko‘rish mumkin? Nega uni O‘zbekistonning eng qadimiy va "ko‘ngilochar" burchagi deb atashadi?
Buxoro – vaqt go‘yo to‘xtab qolgan shahar. Qadimiy maqbaralar me’morchilik durdonalari bilan yonma-yon joylashgan, tor ko‘chalar esa buyuk sivilizatsiyalarning izlarini saqlaydi, lekin gavjum hududlarning yoqimli shovqinini yashirmaydi. Buxoroning diqqatga sazovor joylari bo‘yicha yo‘nalish tuzdik. O‘zingizga saqlab qo‘ying.
Buxoro: asosiy diqqatga sazovor joylar yoki turistning an’anaviy yo‘nalishi
Buxorodagi Ark qal’asi – "shohona" qarorgoh
Ark qal’asi – Buxoro shahrining ichki qal’asi bo‘lib, asrlar davomida mahalliy hukmdorlarning qarorgohi bo‘lib xizmat qilgan. Birinchi istehkomlar miloddan avvalgi IV asrda paydo bo‘lgan, ammo bugungi binolar 17-19-asrlarga tegishli.
Arka 1920-yilgi bombardimonlar davomida zarar ko‘rgan, ammo qisman qayta tiklangan. Qal’a ichida Juma masjidi, taxt zali va mahalliy tarix muzeyining ko‘rgazma zali joylashgan.
Masjid ishlamaydi, hozir u yerda faqat qo‘lyozma va yozuv namunalarini ko‘rish mumkin. Qal’a devorlaridan Buxoroning ajoyib manzarasi ko‘rinadi. Kirish chiptasi narxi taxminan 40 000 so‘m, tashrif uchun kamida bir soat ajratishni tavsiya qilamiz.
Buxorodagi Minorai Kalon – Chingizxon hujumlaridan "omon qolgan"
Minorai Kalon – maydondan 47 metr balandlikka ko‘tarilgan ulkan minora. Qariyb 900 yil avval qurilgan bu minora Chingizxon bosqinidan omon qolgan, ammo kapital ta’mirlashga muhtoj. U pishiq g‘ishtdan qurilgan bo‘lib, yuqoriga ko‘tarilgan sari asta-sekin torayib boradi. Kechqurun minora chiroyli yoritiladi va bu sharqona ertak manzarasini yaratadi. Hududga kirish bepul, uni ko‘rib chiqish uchun ko‘pi bilan 30 daqiqa vaqt ketadi.
Buxorodagi Poi-Kalon – uch yodgorlikni o‘z ichiga olgan me’moriy durdonadir
Poi-Kalon ansambli Kalon minorasi, masjid va Miri Arab madrasasidan iborat. Masjidning fasadi to‘rtburchak shaklda bo‘lib, ustunlar va kichik gumbazlardan iborat (akustika ham shunga mos). Madrasaga sayyohlarning kirishi yopiq. Masjidga kirish narxi taxminan 5000 so‘m. 20 daqiqada hammasini ko‘rib chiqib, keyingi manzilga yo‘l olish mumkin.
Buxoro zindoni – qiziqarli, lekin asabi bo‘shlar uchun emas
Bir vaqtlar jinoyatchilar saqlangan XVIII asrning sobiq amirlik qamoqxonasi. Bino massiv g‘isht devorli mini-qal’aga o‘xshaydi. Ichkarida sud ishlari muzeyi eksponatlari, zindonbonlarning qattiq qiynoqlar uchun kishanlari, kiyimlari va qurollarini ko‘rish mumkin. Ayniqsa, o‘ta xavfli jinoyatchilar uchun mo‘ljallangan olti metrli chuqurlik kamerasi kishini hayratda qoldiradi. 2024-yilda bunday ‘‘attraksion” uchun chipta narxi 20 000 so‘mga baholanmoqda. Asabi bo‘shlar uchun emas.
Buxorodagi Ulug‘bek madrasasi – Temuriylar sulolasi bilan bevosita aloqador
Markaziy Osiyodagi eng qadimiy madrasalardan biri bo‘lib, 1417-yilda Temuriylar sulolasining nabirasi tomonidan qurilgan. Binoning jiddiy, ammo muvofiq fasadi ko‘k rangli bezaklar bilan bezatilgan. Ichkarida xattotlik tarixi muzeyi joylashgan bo‘lib, o‘rta asr yozuvlari va an’anaviy kiyim namunalari bilan tanishishingiz mumkin. Kirish bepul.
Abdulazizxon madrasasi – eski O‘zbekistonni ko‘rishni istaganlar uchun
Abdulazizxon madrasasi o‘zining uzun fasadi bilan boshqa binolardan ajralib turadi. Qurilishning xususiyati – uning tiklanmaganligi. Ichkaridagi bezak elementlari tushib ketgan, devorlar bo‘yoqsiz, lekin bu haqiqiy, eski O‘zbekiston bilan tanishishga imkon beradi. Madrasada yog‘och o‘ymakorligi muzeyi faoliyat ko‘rsatadi, kirish uchun 20 000 so‘m to‘lanadi. Sobiq talabalar hujralari esa suvenir do‘konlari sifatida ishlatiladi, u yerda turistlar uchun yoqimli narsalar sotiladi.
Labi-Hovuz maydoni – tinchlik va sokinlik “makkasi"
Madrasa bilan xonaqoh o‘rtasida joylashgan hovuz hamda daraxtlar bilan eng sokin maydon. Bu yerda siz daraxtlar soyasida dam olishingiz, Buxoro Varaxshi tarixi va kulolchilik muzeyiga tashrif buyurishingiz, Xo‘ja Nasriddin bronza haykalini ko‘rishingiz mumkin. Kirish bepul, 2 soatlik ekskursiyaga vaqt ajrating. Agar ochqagan bo‘lsangiz, hududda an’anaviy o‘zbek taomlari bilan kafelar mavjud.
Somoniylar maqbarasi tarix jihatidan eng o‘ziga xos yodgorlikdir
Somoniylar maqbarasi Markaziy Osiyo musulmonlarining eng qadimgi maqbaralaridan biridir. 9-10-asrlarda qurilgan, uzoq vaqt tashlandiq bo‘lib, 20-asrda arxeologlar tomonidan qayta ochilgan. Maqbaralar pishiq g‘ishtdan qurilib, geometrik naqshlar bilan bezatilgan. Kirish narxi 10 000 so‘m, ko‘rishga kamida 40 daqiqa ketadi.
‘‘Ko‘ngilochar" Buxoro: asosiy diqqatga sazovor joylardan keyin qayerga borish kerak?
- Savdo do‘konlari va Kolxoz bozori
Sayyohlarning (va mahalliy sayyohlarning) sevimli ko‘ngilochar mashg‘ulotlaridan biri - bu har qanday yevropaliklar xush ko‘ruvchi eng yaqin bozorga borish. Gazlamalar, bezaklar, uy-ro‘zg‘or buyumlari, an’anaviy naqshli idish-tovoqlar. Sabzavotlar, mevalar, asal, ziravorlar va yong‘oqlar haqida unutmang – siz aniq nimadir topasiz va sotuvchilar bilan kichik suhbatdan keyin taassurot qoldira olasiz.
Hammom Bozori-Kord spa majmuasi
Bu yerda massaj, hammom va boshqa SPA xizmatlari bor. Turkiya kurortlaridan qolishmaydi. Eng muhimi, hammomlar har xil bo‘ladi va genderga ko‘ra farqlanadi. Qizlar chapga, o‘g‘il bolalar o‘ngga, deganlaridek.
Buxorodagi restoran va qahvaxonalar
Buxoroda nafaqat mashhur ichimliklar, balki nonushtalar ham tortiladigan qahvaxonalarda mahalliy yoshlar bilan tanishish va qahva/choy madaniyati darajasini baholash mumkin.
Yandex’dagi yuqori reytinglar quyidagilarga ishora qiladi: Donuts&Coffee (agar siz qomatingizga e’tibor bermasangiz va ponchiklarni yaxshi ko‘rsangiz), Magic Coffee (kofeni tushunadiganlar uchun), Bon! (har qanday ta’mga mos ajoyib nonushtalar) va Lampa Aladdina – ‘‘san’at va madaniyat uyg‘unlashgan” restoran.
