Alisher Navoiy haqida qiziqarli malumotlar va noyob suratlar

Alisher Navoiy haqida 10 ta fakt  

• Ismi va kelib chiqishi: Alisher Navoiy 1441-yilda o‘sha paytdagi Temuriylar davlatiga tegishli bo‘lgan Hirotda tug‘ilgan. Uning to‘liq ismi – Mir Alisher Navoiy.

• Adabiy faoliyati. Navoiy fors va o‘zbek adabiyotining eng muhim namoyandalaridan biri sifatida tanilgan. U forscha va o‘zining ona ona tili bo‘lgan chag‘atoy tilida ham yozgan.

• Asarlari: Uning eng mashhur asari – “Xamsa” (“Beshlik”) bo‘lib, u beshta she’riy dostonlardan iborat. Bundan tashqari, Navoiy ko‘plab lirik asarlar ham yozgan.

• Tur va janrlarning boyligi: Alisher Navoiy g‘azallar, qasidalar, masnaviylar (ikki misra) va ruboiylar (to‘rt misra va she’rlar) yozgan.

• Ijtimoiy faoliyati. U adabiy faoliyati bilan birga siyosiy hayotda ham faol ishtirok etgan. U Temuriylar saroyida, xususan Sulton Husayn Boyqaro huzurida xizmat qilgan.

• Falsafa va din: Navoiy musulmon bo‘lgan va uning asarlari ko‘pincha sufiy motivlarga to‘la. U ma’naviy ustozlarni tinglab, mavjudlikni mistik tushunishga harakat qilgan.

• Xotira va meros: Navoiy sharafiga Markaziy Osiyoda ko‘plab ko‘chalar, maydonlar, teatrlar nomlangan. O‘zbekistonda uning tug‘ilgan kuni nishonlaniladi va u madaniy qahramon sifatida qadrlanadi.

• Yutuqlari: 1472-yilda Navoiy vazir lavozimiga tayinlanib, amir unvoniga sazovor bo‘lgan. Yuqori lavozimda turib, u Hirot shahrining ijtimoiy hayotini yangi bosqichga ko‘tarish uchun ko‘p ishlarni amalga oshirgan: yotoqxonalar, madrasalar, shifoxonalar, yo‘llar va ko‘priklar barpo etilgan.
• San’at: Navoiy san’atni sevgan va ijodkorlar, rassomlar, musiqachilar, xattotlar hamda shoirlarga katta yordam bergan. Uning sa’y-harakati bilani ziyoli insonlar to‘garagi shakllanib, faoliyat yuritgan.

• Ayollar: Navoiy tarkidunyo qilgan zohid sifatida tanilgan. U kamtarona, yolg‘iz hayot kechirgan, hech qachon uylanmagan. Hatto uning kanizaklari ham bo‘lmagan.