Buyrak kasalliklari alomatlari. Qanday alomatlar kasallik mavjudligini ko‘rsatadi?

Umumiy alomatlar

• Charchoq va zaiflik. Buyraklar qonni to‘g‘ri filtrlay olmaydi, bu esa toksinlar to‘planishi va qizil qon hujayralari ishlab chiqarishni rag‘batlantiradigan eritropoetin ishlab chiqarilishining kamayishiga olib keladi.
• Ishtahaning yo‘qolishi. Qondagi toksinlarning to‘planishi holsizlikni keltirib chiqaradi va ishtahaning pasayishiga olib keladi.
• Ko‘ngil aynishi va qusish. Ko‘pincha uremik toksinlarning to‘planishidan kelib chiqadi.
• Shish. Buyrak funksiyasining pasayishi organizmda suyuqlikni saqlanishiga, bu esa, ayniqsa, oyoq, to‘piq, qo‘l va yuzda shish paydo bo‘lishiga olib keladi.
• Siydik chiqarishda o‘zgarish. Siyish ko‘pishi, kamayishi, siyishda og‘riq, siydik rangining o‘zgarishi (qonli, ko‘pikli, to‘q rangda) mumkin.
• Terining qichishi. Uremik toksinlar qichimaga olib kelishi mumkin.

O‘ziga xos

• Gipertoniya (yuqori qon bosimi). Buyraklar qon bosimini tartibga solishda asosiy rol o‘ynaydi va ularning zararlanishi gipertoniyaga olib keladi.
• Proteinuriya. Laboratoriya tekshiruvlari natijasida aniqlanishi mumkin bo‘lgan siydikda oqsil mavjudligi.
• Gematuriya. Siydikda qonning mavjudligi, bu glomerulonefrit yoki boshqa buyrak kasalliklari belgisi bo‘lishi mumkin.
• Oliguriya. Siydik chiqishining kamayishi.
• Anemiya. Buyraklar qizil qon hujayralarini kuchaytiradigan eritropoetin gormonini ishlab chiqaradi. Buyrak yetishmovchiligida eritropoietin darajasi pasayadi, bu esa anemiyaga olib keladi.
• Bel past qismining og‘rishi. Buyrak tomonning og‘rishiga buyrak toshi yoki infeksiyalar sabab bo‘lishi mumkin.
• Ko‘pikli siydik. Siydikda oqsil mavjudligini ko‘rsatadi (proteinuria).

Laboratoriya va instrumental

• Qonda kreatinin va mochevina darajasining oshishi. Buyraklarning filtratsiya qobiliyatining zaiflashuvi ko‘rsatkichlari.
• Glomerulyar filtratsiya tezligining pasayishi (GFT). Buyrak faoliyatining muhim ko‘rsatkichi.
• Elektrolit buzilishlar. Giperkalemiya, giponatremiya va boshqalar.
• Qonning kislota-ishqor balansidagi o‘zgarishlar. Metabolik atsidoz.
• Ultratovush tekshiruvlarda o‘zgarishlar. Buyraklar hajmini kattalashishi yoki kichrayishi, kistalar va turli etiologiyalarning, toshlar va boshqa neoplazmalarining mavjudligi.
• Buyrak biopsiyasi. Buyraklarda struktura o‘zgarishlarini ko‘rsatishi mumkin.

Ba’zi kasalliklarga xos bo‘lgan

• Buyrakning polikistoz kasalligi: hajmi kattalashgan va ko‘p kistali buyraklar.
• Glomerulonefrit: gematuriya, proteinuriya, yuqori qon bosimi.
• Piyelonefrit: isitma, belning pastki qismida og‘riq, tez-tez va og‘riqli siyish.
• Diabetik nefropatiya: dastlabki bosqichlarda mikroalbuminuriya, so‘nggi bosqichlarda proteinuriya.

Ushbu belgilarning har biri shifokorga murojaat qilish uchun sabab bo‘lishi kerak. O‘zingizni asrang va doim salomat bo‘ling!