03.10.2024
Meningit: bu nima, kasallikka qanday tashxis qo‘yish va davolash mumkin
Muallif
Ismoil Azimov
Meningit - bosh va orqa miya pardalarining infeksiya tufayli kelib chiqadigan yallig‘lanishidir.
Bu kasallik o‘z vaqtida tashxis qo‘yilmasa va davolanmasa, jiddiy asoratlarga va hatto o‘limga olib kelishi mumkin.
- Meningit belgilari quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Kuchli bosh og‘rig‘i.
- Yuqori harorat.
- Bo‘ynidagi siqilish.
- Ko‘ngil aynishi va qusish.
- Yorug‘likdan qo‘rqish (yorug‘likka sezgirlik).
- Chalkashlik va uyquchanlik.
Meningit tashxisi quyidagi yo‘llar bilan amalga oshiriladi:
- Orqa miya suyuqligini tahlil qilish uchun lyumbal punksiya (orqa miya teshigi).
- Infeksiyalarni aniqlash uchun qon tahlili.
- Miya yallig‘lanishini vizualizatsiya qilish uchun kompyuter yoki magnit-rezonans tomografiyasi (KT yoki MRT).
- Muayyan qo‘zg‘atuvchini aniqlash uchun bakteriologik ekmalar va PZR.
Meningitni davolash uning turiga bog‘liq:
- Bakterial meningit yallig‘lanishni kamaytirish uchun zudlik bilan vena ichiga antibiotiklar va ba’zan kortikosteroidlarni qabul qilishni talab qiladi.
- Virusli meningit yotoq rejimi, gidratatsiya va og‘riq qoldiruvchi vositalarni o‘z ichiga olgan qo‘llab-quvvatlovchi terapiya bilan davolanadi, chunki virusga qarshi maxsus dori-darmonlar ko‘pincha yo‘q.
- Zamburug‘li va parazitar meningit tegishli zamburug‘ga qarshi va parazitlarga qarshi preparatlar bilan davolanadi.
Meningitning oldini olish emlash (masalan, meningokokk, pnevmokokk va gemofil infeksiyadan), gigiyenaga rioya qilish va infeksiyalangan odamlar bilan muloqotda ehtiyotkorlikni o‘z ichiga oladi.
Erta aniqlash va o‘z vaqtida tibbiy yordam ko‘rsatish meningitni muvaffaqiyatli davolash va asoratlarning oldini olishning asosiy omilidir.