Oshqozon yarasi va o‘n ikki barmoqli ichak kasalliklari: turlari, belgilari, oldini olish

Yara kasalligining klassifikatsiyasi

Etiologiyasi bo‘yicha:

• “H. Pylori” bilan bog‘liq;

• “H. pylori” bilan bog‘liq emas.

Joylashuvi bo‘yicha:

• oshqozon yaralari (kardial va subkardial qismlar, antral, pylorik kanal);

• ikki barmoqli ichak yarasi: (oldingi qismi);

• oshqozon va o‘n ikki barmoqli ichakning birlashgan yarasi 

Yara turi bo‘yicha:

• yakka;

• yo‘p. 

Yaraning o‘lchami (diametri) bo‘yicha:

• kichik (0,5 sm dan kam);

• o‘rta (0,5-1 sm);

• katta (1,1-3 sm);

• gigant (3 sm dan ortiq). 

Klinik kechishi bo‘yicha:

• tipik;

• atipik.

Oshqozon tizimi organlarida ichki qon ketishda asosiy xavf omillaridan biri bo‘lgani uchun yarani o‘z vaqtida aniqlash muhimdir. 

E’tibor qaratish va shifokorga murojaat qilish kerak bo‘lgan belgilar:

• odatda ertalab ovqatdan oldin va ovqatdan so‘ng darhol paydo bo‘ladigan oshqozonda simillovchi yoki xanjarsimon og‘riq;

• epigastral sohada og‘irlik va oshqozonning haddan ziyod to‘lganlik hissi;

• ishtahaning yo‘qolishi;

• vazn yo‘qotish;

• ko‘ngil aynishi;

• jig‘ildon qaynashi va kekirish;

• gaz hosil bo‘lishining kuchayishi;

• to‘q jigarrang, deyarli qora rangli tarkibni qusish;

• qop-qora rangli najas ichki qon ketishidan dalolat beradi;

• oshqozon yarasining teshilish bosqichida paydo bo‘lishi mumkin bo‘lgan chidab bo‘lmaydigan og‘riqlar. 

Alomatlar yaraning joylashishi, kasallik davomiyligi, odamning individual og‘riqqa chidash darajasiga bog‘liqligini unutmang. 

Oshqozon yarasi kasalligining oldini olish:

• sog‘lom turmush tarzi va yomon odatlarning yo‘qligi;

• to‘g‘ri ovqatlanish va unga doimiy tarzda rioya qilish;

• ortiqcha stressning yo‘qligi;

• oddiy tana massasi indeksini saqlash;

• uzoq vaqt davomida o‘zboshimchalik bilan yallig‘lanishga qarshi dorilar va glyukokortikosteroidlardan foydalanish;

• tibbiy tekshiruvdan muntazam o‘tib turish.