Psoriaz turlari: uni qanday aniqlash va nima qilish kerak

Psoriazning asosiy turlari, ularni qanday aniqlash va ushbu kasallik paydo bo‘lganda nima qilish kerakligini ko‘rib chiqing.

 Toshma ko‘rinishidagi psoriaz

Toshma ko‘rinishidagi yoki oddiy psoriaz bemorlarning 80-90 foizida uchraydigan eng keng tarqalgan turi hisoblanadi. U qizil, yallig‘langan teri qismlari shaklida ko‘rinib, ustida kumushrang qobig‘i bo‘ladi. Ushbu toshmalar ko‘pincha tirsak, tizza, belning pastki orqa va boshning sochli qismida paydo bo‘ladi. Davolash topikal steroid kremi, namlovchi vosita va immunomodulyatsion dorilarni o‘z ichiga oladi.

Tomchi ko‘rinishidagi psoriaz

Tomchi ko‘rinishidagi psoriaz qizil yoki pushti rangdagi mayda, tomchi shaklidagi dog‘lar paydo bo‘lishi bilan tavsiflanadi. Ushbu toshmalar ko‘pincha tana, qo‘l va oyoqlarga ta’sir qiladi va hatto, yuz va bosh terisida paydo bo‘lishi mumkin. U odatda streptokokk kabi infeksiyadan keyin rivojlanadi. Davolash ultrabinafsha nurlanish, topikal steroid va antibakterial dorilarni o‘z ichiga olishi mumkin.

Teskari psoriaz

Teskari psoriaz silliq, qizil dog‘lar shaklida namoyon bo‘ladi, odatda terining burmalari – qo‘ltiq osti, chanoq, ko‘krak osti va jinsiy a’zolarda joylashado. Ta’sirlangan joylar ko‘pincha ishqalash va terlash tufayli tirnash xususiyati keltirib chiqaradi. Davolash topikal steroid, kalsinevrinli ingibitor va immunitet stabilizatorlaridan foydalanishni o‘z ichiga oladi.

 Pustulyoz psoriaz

Pustulyoz psoriaz qizil teri bilan o‘ralgan oq pustulalar (yiringli pufakchalar) paydo bo‘lishi bilan tavsiflanadi. Ushbu psoriaz turi lokalizatsiyalangan bo‘lishi mumkin, masalan, qo‘l yuzasi va oyoq taglarida, yoki umumlashtirilgan bo‘lib, katta teri qismlarini qamrab olishi mumkin. Umumiy pustulyoz psoriaz jiddiy bo‘lishi mumkin va darhol tibbiy aralashuvni talab qiladi. Davolash retinoid va immunodepressantlar kabi tizimli dorilarni o‘z ichiga oladi.

 Eritrodermik psoriaz

Eritrodermik psoriaz –  kamdan-kam uchraydigan, ammo og‘ir psoriaz bo‘lib, butun tanada terining qizarish va shikastlanishiga olib keladi. Bu holat psoriazning keskin kuchayishi yoki tizimli davolanishni to‘xtatish natijasida yuzaga kelishi mumkin. Eritrodermik psoriaz shoshilinch tibbiy yordam, tizimli dori va namlovchi vositalardan foydalanishni o‘z ichiga olgan yotiqda davolanishni talab qiladi.

 Psoriaz bilan kasallanganda nima qilish kerak?

●       Dermatologga murojaat qiling. To‘g‘ri tashxis qo‘yish va davolanishni tanlash uchun mutaxassis bilan maslahatlashish kerak.

●       Davolash bo‘yicha tavsiyalarga amal qiling. Belgilangan dori va muolajalarni muntazam ravishda qo‘llash alomatlarni nazorat qilish va kuchayishni oldini olishga yordam beradi.

●       Terini parvarish qiling. Quruq va tirnash xususiyat beruvchi terining oldini olish uchun namlovchi vositalardan foydalaning.

●       Qo‘zg‘atuvchilardan saqlaning. Stress, infeksiya, ba’zi dori va spirtli ichimliklar terining holatini yomonlashtirishi mumkin, shuning uchun kuchaytiradigan omillardan qochishga harakat qiling.

●       Sog‘lom turmush tarzini saqlang. To‘g‘ri ovqatlanish, muntazam jismoniy mashq va yomon odatlardan voz kechish immunitetni mustahkamlash va umumiy salomatlikni yaxshilashga yordam beradi.

Psoriaz turli shakllarda namoyon bo‘ladigan simptomatik holat bo‘lib, unga qarshi samarali kurashish uchun uning turini to‘g‘ri aniqlash muhimdir. Dermatologga murojaat qilish va davolanish bo‘yicha ko‘rsatmalarga rioya qilish simptomlarni nazorat qilish va hayot sifatini yaxshilashga yordam beradi. Ushbu surunkali kasallik bilan ham to‘liq hayotdan zavqlanish uchun teringizni yaxshi holatda saqlang va qo‘zg‘atuvchilardan saqlaning.