Qaysi vaqtda O‘zbekistonda qonuniy shovqin qilish mumkin?
Deputatlar mamlakat aholisini zararli shovqindan himoya qilishga qaratilgan muhim qonun loyihasini muhokama qilmoqda. Qonunning asosiy maqsadi shovqinning inson salomatligiga salbiy ta’sirini kamaytirishga yordam beradigan aniq qoidalarni yaratishdan iborat.
Qonun loyihasida 23:00 dan 06:00 gacha bo‘lgan davrni tungi vaqt deb hisoblash taklif etilgan. Biroq deputatlardan biri Doniyor G‘aniyev bu safar 22:00 dan boshlab, 07:00 da tugatishni taklif qildi. Bundan tashqari, u qurilishdagi shovqinni alohida qoidabuzarliklar toifasi sifatida qaralishini taklif etdi.
Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va aholi salomatligini saqlash qo‘mitasi raisi Bahodir Yusupaliev shaharlardagi shovqin sog‘liq bilan bog‘liq jiddiy muammolar, jumladan, yurak-qon tomir kasalliklari, stress va uyqu buzilishiga olib kelishi mumkinligini eslatib o‘tdi. Shuningdek, u O‘zbekistonda hali ham shovqin nazoratini tartibga soluvchi birorta ham qonun yo‘qligini qayd etdi.
Tungi vaqtni aniqlashdagi ziddiyatlar
Bugungi kunda O‘zbekiston hududida tungi vaqtning yagona belgilangan qismi yo‘q. Masalan, Mehnat kodeksida tungi vaqt – soat 22:00 dan 6:00 gacha, Ma’muriy huquqbuzarliklar to‘g‘risidagi kodeksda – 23:00 dan 6:00 gacha va sanitariya me’yorlarida – soat 23:00 dan 7:00 gacha.
JSST takliflari va jarima qiymatlari
Jahon sog‘liqni saqlash tashkilotining tavsiyalariga ko‘ra, tungi vaqt oddiy kunlarda soat 23:00 dan 06:00 gacha, dam olish va bayram kunlarida esa 22:00 dan 09:00 gacha belgilanishi rejalashtirilmoqda. Shu bilan birga, Adliya vazirligi sukunat vaqtini oddiy kunlarda soat 07:00 gacha, dam olish kunlarida esa 08:00 gacha uzaytirishni taklif etdi.
Shuningdek, qonun loyihasida tinchlikni buzganlik uchun jarimalarni sezilarli darajada oshirish ko‘rsatilgan. Fuqarolar uchun jarima miqdori 1,02 dan 1,7 million so‘mgacha, mansabdor shaxslar uchun esa – 3,4 dan 5,1 million so‘mgacha bo‘lishi mumkin. Bu 113 dan 170 ming so‘mgacha bo‘lgan amaldagi jarimalardan bir necha baravar yuqori.
Qonunni yanada mustahkamlash bo‘yicha qo‘shimcha takliflar
Deputat Doniyor G‘aniyev Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksdagi shovqinni xonadonga (fuqarolar tomonidan yaratilgan) va sanoatga (misol uchun, qurilish maydonlarida) tasniflashni taklif qildi. Bundan tashqari, u qurilish shovqinini jinoyat sifatida alohida ajratib, takroriy qoidabuzarliklar uchun jinoiy javobgarlikni joriy etishni maqsadga muvofiq deb hisoblaydi.
G‘aniyevning qayd etishicha, shaharlarda, ayniqsa megapolislarda odamlar odatda uyg‘onib, kunini qishloq joylariga qaraganda kechroq boshlaydi. Shuning uchun u tungi vaqtni soat 22:00 dan 07:00 gacha belgilashni taklif qildi.
Ko‘rilgan yakuniy chora-tadbirlar manfaatlar balansini saqlab qolishi, fuqarolarning tinchlik saqlash huquqlarini ham, biznes va sanoat ehtiyojlarini ham himoya qilishi muhimdir.