“Alladin”, Netflix filmi va boshqalar: O‘zbekistonda qanday filmlar suratga olinganini bilasizmi?
Sovet komediyasi, Netflix’ning biografik filmlari, afsonaviy fotomodel haqidagi serial va boshqa loyihalar — “Buyuk ipak yo‘lining oltin qismi” bo‘ylab sayohat qilmoqchi bo‘lganlar uchun ko‘rish tavsiya etiladigan filmlar ro‘yxati.
Kinoturizmni so‘nggi yillarning trendi va sayohatlar sohasida eng rivojlanayotgan yo‘nalishlardan biri deb bemalol atash mumkin. O‘zbekistonda to‘liq kinotur va professional kinomanga tegishli gid mavjud bo‘lmasa-da, uni o‘zingizda kashf etishingizga hech narsa to‘sqinlik qilmaydi.
Bundan tashqari, hatto eng talabchan kino ixlosmandlari ham qadrlaydigan shart-sharoitlar mavjud. Aynan O‘zbekistonda yosh-u qari ko‘rib chiqqan, eng mashhur sovet komediyalaridan birining suratga olinganini, iqtiboslar keltirilganni, “O‘zbekfilm” dekoratsiyasida Malika va qaroqchi haqidagi ertak hikoyasi suratga olingani hamda Samarqandning eng katta bozorlaridan biri Visotskiyning “sahnasi”ga aylanganini bilarmidingiz?
Agar bilmagan bo‘lsangiz, e’tiboringizga havola etadigan faktlarimiz bilan yaxshilab tanishib, so‘ngra O‘zbekistonga sayohat qilib, eng mashhur filmlar suratga olingan joylarga tashrif buyurishni rejalashtirishni taklif qilamiz.
“Omadli jentelmenlar”
Eng mashhur sovet komediyalaridan biri epizodlarining bir qismi aynan O‘zbekistonda suratga olingan. Masalan, soxta Dotsentning Qosim va Xmir bilan uchrashuvi Samarqand viloyati tergov hibsxonasida olingan. To‘rtta asosiy qahramon qamoqdan qochib, qirg‘oqqa tushgani, keyin shaharning keng ko‘chalari bo‘ylab aylangan epizodlar esa Keramzit zavodi yaqinida va Samarqandning o‘zida suratga olingan. Kadrlarda hali tiklanmagan Go‘ri-Amir maqbarasi juda aniq ko‘ringan. Shuningdek, ko‘pchilik muxlislar filmdagi jinoyatchilar Siyob bozori yaqinida joylashgan “Yangi Sharq” mehmonxonasiga boradigan epizodni eslashi mumkin.
“Ali bobo va 40 qaroqchining sarguzashtlari”
Mazkur sovet-hind filmi ham O‘zbekistonda suratga olingan. Ushbu film muxlislari, Frunzik Mkrtchyan qahramoni malika Marjonani qullikka sotishi va u Buxorodagi “Kalon” masjidida qo‘shiq kuylab raqsga tushgan epizodlarini aniq eslaydi. Shu bilan birga, Ali bobo do‘sti bilan birga, malika Marjonani Buxoroning eski shahar ko‘chalaridan qidiradi.
“Apachi” va “Ulzana”
G‘arbcha “Apachi”(1973) Samarqand yaqinida, Qashqadaryoning qumli yo‘li bo‘yida suratga olingan, qo‘shimcha aktyorlar esa mahalliy aholi bo‘lgan. Bir yil o‘tgach, qabilaning Jasur yetakchisi – “Ulzana” haqidagi dilogiyaning ikkinchi qismi chiqariladi, uni suratga olish uchun syomka guruhi yana o‘sha joyga qaytib keladi.
“Qizil qirolicha” va “Visotskiy. Tirikliging uchun rahmat”
Zamonaviy Rossiya seriali “Qizil qirolicha” va avtobiografik film “Visotskiy. Tirikliging uchun rahmat” ham O‘zbekistonda suratga olingan. Serialning bosh qahramoni – mashhur manekenchi Regina Zbarskaya Samarqandning eng mashhur, diqqatga sazovor bo‘lgan joy – Registon yaqinida tantanali yurish qilgan, Vladimir Visotskiy esa Samarqandning bozorida o‘z musiqasi bilan muxlislarini yig‘gan.
“Aladdin”
O‘zbekistonning madaniy va diqqatga sazovor joylari fonida yana bir zamonaviy asar – amerikalik blogger va rejissyor Devin Grem tomonidan yaratilgan “Aladdin” qisqa metrajli filmi suratga olingan. Filmda antigravitatsion fokuslar, Buxoro va Xiva minoralari (YUNESKO ro‘yxatiga kiritilgan) devorlari bo‘ylab parkur, shuningdek, kelishgan aktyor Kalen Chan ishtiroki namoyish etilgan.
“Fajar Di Bukhara”
Bu safar Malayziyaning yana bir televizion shousi — “Fajar Di Bukhara” seriali 2014-yilda O‘zbekistonda suratga olingan. Rang-barang kostyumlar, kelishgan qahramonlar va Buxoroning hayratlanarli manzaralari ijodkorlarga juda qo‘l keladi, shuningdek, serial reytingiga ta’sir ko‘rsatdi. U Malayziyadagi TOP eng mashhur shoular qatorida yuqori o‘rinlaridan joy olgani bejizga emas.
“Omon qolish o‘yini”
Igor Vernik va Andrey Chadov bilan birgalikda “Omon qolish o‘yini” rus serialining ikkinchi mavsumi ham O‘zbekistonda suratga olingan. Sahnalarning aksariyati uchun “jang maydoni” sifatida Buxoro shahri tanlangan, uni ijodkorlar “noma’lum Sharqiy mamlakat” sifatida namoyish etgan va bosh qahramonlarga qayta jon bag‘ishlaydigan afsonaviy joy sifatida ko‘rsatilgan.
“Qayerdasan Hay, yoki qayerda yashaysan?”
O‘zbekistonlik bir yahudiy oilasining bir necha avlodlari haqida hikoya qiluvchi Isroil televizion seriali Buxoroning qoq markazi – Labi hovuz, Minorai Kalon, ibodatxonada va hatto, yahudiy qabristonida ham suratga olingan. Aytgancha, uzoq vaqtdan beri oila daraxtini tuzmoqchi bo‘lganlarga ushbu filmni ko‘rib chiqishni tavsiya etamiz: u yerda oila bilan bog‘liq hamma narsa – avlodlar, ota va bolaning o‘rtasidagi kelishmovchiliklar, shuningdek, sevgi hikoyalari haqida yorqin ravishda ko‘rsatilib berilgan.
“Tamerlan”
Netflix’ning qo‘mondon Amir Temur haqidagi “Tamerlan” yangi tarixiy biografik loyihasini ham bu to‘plamga kiritmaslikning iloji yo‘q. Qozog‘iston, AQSh va O‘zbekiston jamoalarining birgalikdagi sa’y-harakatlari bilan yaratilgan filmning suratga olish ishlari sanab o‘tilgan joylarning har birida amalga oshirildi, ammo aksariyati O‘zbekistonning diqqatga sazovor joylarida suratga olingan. “Tamerlan” filmining premyerasi 2024-yilda bo‘lib o‘tadi. Filmni chiqishini kutib qolamiz!
