Таътил тўловларини қандай ҳисоблаш керак: ходимлар учун босқичма-босқич қўлланма

Таътил тўловларини қандай ҳисоблаш керак: умумий формула ва кўпроқ олиш усуллари

Инсон йиллик пуллик таътилга чиққанида, иш берувчи таътил бошланишидан камида уч кун олдин таътил тўловларини тўлаш шарт. Уларни бухгалтерия ҳисоблайди. Аммо ходим учун ҳам барча суммалар қайердан келиб чиқаётгани ва таътил учун энг қулай вақтни билиш фойдали. Бу бухгалтер ҳисоб-китобларини текширишга ёрдам беради ва қандай қилиб кўпроқ олиш йўлларини тушуниш имконини беради.

Таътил тўловларини ҳисоблашнинг умумий формуласи

Таътил тўловлари маош каби ҳисобланмайди. Маош ишланган кунлар учун ҳисобланади, таътил тўловлари эса тақвим кунларига кўра, ўртача кунлик даромадга кўпайтилади.

Ўртача кунлик даромад нима?

Ўртача кунлик даромад таътил ойидан олдинги 12 ой давомида олинган даромад асосида ҳисобланади. Ҳисоблашга барча иш ҳақлари киради: ставка бўйича маош, ортиқча иш вақти, мукофотлар ва ҳудудий коэффициент. Аммо охирги 12 ой учун даромадга хизмат сафаридаги тўловлар, йўл, яшаш ва озиқ-овқат учун компенсациялар, моддий ёрдам, таътил ва касаллик тўловлари, давлат нафақалари киритилмайди.

Таътил тўловларини ҳисоблаш: босқичма-босқич қўлланма

1. Ҳисоблаш даври учун даромадни ҳисоблаш:  

   Ҳисоблаш даврига ортиқча иш вақти, мукофотлар ва ҳудудий коэффициентни ўз ичига олган барча иш ҳақлари киради. Фақат ҳисоблаш даври учун берилган мукофотлар ҳисобга олинади.

2. Ишланган кунлар сонини ҳисоблаш:  

   Ишланган кунлар сонига барча ишлаган кунлар, дам олиш кунлари, байрамлар ва ўз ҳисобига олинган дам олиш кунлари (14 кундан ошмаса) киритилади. Таътил кунлари, касаллик ва бошқа ишга келмаган кунлар ҳисобга олинмайди.

3. Ўртача кунлик даромадни топиш:  

   Ўртача кунлик даромад = Ҳисоблаш даври учун даромад / Ишланган кунлар сони.

4. Таътил тўловларини ҳисоблаш:  

   Таътил тўлови = Ўртача кунлик даромад × Таътил кунлари сони.

Таътил тўловларини кўпроқ олиш учун нима қилиш керак

Таътил тўловларини кўпроқ олиш учун бир нечта муҳим омилларни ҳисобга олиш керак:  

- Иложи борича кўпроқ иш куни бўлган ойлардан бирини танланг. Масалан, 2024 йилда бу июл, август ва октябр ойларидир. Чунки ойда қанча кам иш куни бўлса, уларнинг қиймати шунчалик юқори бўлади.

- Расмий байрамлардан қочинг. Байрамлар таътил кунларига киритилмайди ва тўланмайди, бу эса таътил тўловлари миқдорини камайтиши мумкин.

Ҳисоблаш мисоллари

Мисол 1: Январ ва август ойларидаги таътил. Агар сиз 9-январдан 29-январгача таътилга чиқсангиз, 1-январдан 29-январгача дам оласиз ва бир ҳафта захирада қоласиз. Агар маошингиз 50,000 ₽ бўлса, таътил тўловлари тахминан 35,826 ₽ ва икки кунлик маош 5,882 ₽ бўлади. Жами 41,708 ₽.

Агар сиз 11-августдан 31-августгача таътилга чиқсангиз, таътил тўловлари 35,826 ₽ ни ташкил этади, лекин сиз август ойининг дастлабки саккиз кунлик иш ҳақи – 17,391 ₽ ҳам оласиз. Жами 53,217 ₽.

Мисол 2: Июнь ойидаги узоқ таътил. Агар сиз 1-июндан 14 кунлик таътилга чиқсангиз, 12-июн байрами ҳисобига бир кун кўпроқ дам оласиз. Агар маошингиз 50,000 ₽ бўлса, сиз 23,884 ₽ таътил тўловлари ва 26,190 ₽ маош оласиз. Жами 50,074 ₽.

Агар сиз 24-декабрдан 31-декабргача 8 кун таътилга чиқсангиз, 13,648 ₽ таътил тўловлари ва 38,095 ₽ маош оласиз. Жами 51,743 ₽. Олдинда эса ҳали Янги йил таътиллари бўлади.

Таътилни бўлиш

Таътилингизни қисмларга бўлинг, шунда байрам ва дам олиш кунларингизни максимал даражада самарали фойдаланишингиз мумкин. Меҳнат вазирлиги таътилни бўлиб олишни тақиқламайди, лекин уни жуда кичик қисмларга бўлиш тавсия этилмайди, чунки ходим тўлиқ дам олиш ва иш қобилиятини тиклаш имконига эга бўлиши керак.

Мисол: Таътилингизни дүшанбадан жумагача олинг – шунда сиз бутун ҳафта дам оласиз, шу билан бирга яна икки кунни тежайсиз. Агар бунга яна бир бор қилсангиз, нақт тўрт кун – деярли бутун иш ҳафтасини фойдасига эга бўласиз. Агар уларни дам олиш кунларига уласангиз, олти кун дам олишингиз мумкин.