Kredit kartalar haqida bilish kerak bo‘lgan barcha narsalar: imtiyozli davr sirlari va firibgarlikdan qochish usullari

Kredit kartasi o‘zi nima

Kredit kartasi - bu to‘lov vositasi bo‘lib, uning egasiga bank tomonidan kredit limiti ko‘rinishida taqdim etilgan qarz mablag‘laridan foydalanish imkonini beradi. Bu puldan do‘konlarda, internetda xarid qilish, shuningdek, naqd pul yechib olishda foydalanish mumkin.

Kredit karta raqami va CVV va CVC kodlari nimani anglatadi

Kredit karta raqami 4 guruhga bo‘lingan 16 ta raqamdan iborat. U kartaning asosiy identifikatori hisoblanadi va naqd pulsiz to‘lovlar uchun ishlatilishi mumkin. Biroq xavfsiz onlayn operatsiyalar uchun kartaning amal qilish muddati, egasining ismi va xavfsizlik kodi kabi qo‘shimcha ma’lumotlar ham zarur. Ushbu uch xonali kod (Visa uchun CVV2 va MasterCard uchun CVC2) kartaning orqa tomonida joylashgan bo‘lib, internetdagi operatsiyalarni tasdiqlash uchun ishlatiladi.

Kredit limiti

Kredit limiti - bu bank kartada berishga tayyor bo‘lgan maksimal summa. U bir necha omillarga, jumladan, mijozning moliyaviy barqarorligi va kredit tarixiga bog‘liq. Limit miqdori qarz oluvchining xatti-harakatiga qarab katta yoki kichik tomonga o‘zgarishi mumkin.

Kredit karta turlari

Kredit kartalarining bir nechta toifalari mavjud:

1. To‘lov tizimi bo‘yicha:

• MasterCard
• Viza
• Uzcard
• HUMO

2. Karta maqomiga ko‘ra:

• Maestro/Electron
• Standard/Classic
• Gold
• Platinum

3. Qo‘shimcha imkoniyatlar bo‘yicha:

• Keshbek kartasi
• Kobrending kartalari (bonus dasturlari bilan)
• Qo‘shimcha imtiyozli premium kartalar (Gold, Platinum)

Kredit kartasini qanday tanlash mumkin

Kredit kartasini tanlashda bir nechta asosiy omillarga e’tibor qaratish lozim:

• Karta xizmat haqi
• Kredit limiti miqdori
• Imtiyozli davrning davomiyligi
• Minimal to‘lov va kechiktirilgan to‘lov uchun penya
• Bonuslar, keshbek va imtiyozlar kabi qo‘shimcha imtiyozlar

Agar kartadan chet elda foydalanish rejalashtirilgan bo‘lsa, to‘lov tizimini ham hisobga olish muhim. Yevropa uchun MasterCard, dollar valyutasiga ega mamlakatlar uchun esa Visa mos keladi.

Imtiyozli davr

Imtiyozli davr - bu qarz mablag‘laridan foiz hisoblamasdan foydalanish mumkin bo‘lgan vaqt. Odatda u 30 kunni tashkil etadi, ammo ba’zi banklarda 55 kungacha bo‘lishi mumkin. Foizlar qo‘shilishining oldini olish uchun qarzni o‘z vaqtida to‘lash muhim.

To‘lov manzili

To‘lov manzili (Billing Address) - bu karta egasining ro‘yxatdan o‘tish manzili. Bu manzil internetda, ayniqsa, xorijiy saytlarda xaridlarni amalga oshirishda ko‘rsatilishi kerak.

Kredit kartasidan qanday qilib to‘g‘ri foydalanish mumkin

Kredit kartasi orqali do‘konlar, restoranlar va boshqa savdo nuqtalarida to‘lovlarni amalga oshirish, shuningdek, internet orqali xaridlarni amalga oshirish mumkin. Ortiqcha xarajatlarga yo‘l qo‘ymaslik uchun xarajatlarni kuzatib borish va qarzlarni o‘z vaqtida to‘lash muhim.

• Naqd pul yechib olish

Kredit karta bilan naqd pul olish mumkin bo‘lsa-da, bu odatda qo‘shimcha komissiyalar bilan birga keladi. Komissiya bankka qarab yechib olish summasining 2-3 foizidan yuqori bo‘lishi mumkin. Shuni yodda tutish kerakki, imtiyozli davr ko‘pincha naqd pul olish uchun amal qilmaydi.

• O‘tkazmalar

Kredit kartasidan foydalanib, boshqalarning hisobiga pul o‘tkazishingiz mumkin. Biroq ko‘plab banklar bunday o‘tkazmalar uchun komissiya oladi, shuning uchun tariflarni oldindan aniqlashtirib olish kerak.

• Qarzdorlikni to‘lash

Qarzni turli usullar bilan: terminallar, bankomatlar, mobil yoki internet-banking orqali to‘lash mumkin. Imtiyozli davrdan foydalanish uchun minimal to‘lov miqdorini nazorat qilish va barcha qarzlarni to‘lashga harakat qilish muhim.

Debet kartani kredit kartadan qanday farqlash mumkin

Debet va kredit karta o‘rtasidagi asosiy farq shundaki, kredit karta bilan siz qarz mablag‘larini, debet karta bilan esa o‘z mablag‘laringizni sarflaysiz. Shuningdek, kredit karta bo‘yicha naqd pul yechib olish uchun to‘lovlar debet kartalarga qaraganda yuqori bo‘lishi mumkin.

Kredit kartasini qanday bloklash mumkin

Agar karta yo‘qolgan yoki o‘g‘irlangan bo‘lsa, uni iloji boricha tezroq bloklash kerak. Buni mobil bank, internet-bank yoki bankning call-markaziga qo‘ng‘iroq qilib amalga oshirish mumkin.

Kredit karta firibgarligi

Kredit kartalaridan foydalanishda, ayniqsa, restoran yoki bankomat kabi firibgarlik xavfi yuqori bo‘lgan joylarda ehtiyot bo‘ling. Ba’zi buzg‘unchilar kartalardagi ma’lumotlarni nusxalash uchun maxsus qurilmalardan foydalanishlari mumkin. Bunga yo‘l qo‘ymaslik uchun har doim kartangizni kuzatib boring va uni begonalarga bermang.

O‘zbekiston banklarining barcha kredit kartalari  BU YERDA →