Алишер Навоий: Сурати, Биографияси ва Қизиқарли Фактлар
Алишер Навоий – Марказий Осиёдаги энг буюк шоир ва мутафаккирлардан бири бўлиб, унинг мероси беш асрдан ортиқ давом этмоқда. Алишер Навоийнинг асарлари унинг замондошларини ҳайратда қолдирган ва ҳозирги кунда ҳам таассурот қолдирмоқда.
Қуйида у ҳақида 7 та қизиқарли фактларни келтирамиз.
Исми ва келиб чиқиши: Алишер Навоий 1441-йилда ўша пайтдаги Темурийлар давлатига тегишли бўлган Ҳиротда туғилган. Унинг тўлиқ исми – Мир Алишер Навоий.
Адабий фаолияти. Навоий форс ва ўзбек адабиётининг энг муҳим намояндаларидан бири сифатида танилган. У форсча ва ўзининг она она тили бўлган чағатой тилида ҳам ёзган.
Асарлари: Унинг энг машҳур асари – “Хамса” (“Бешлик”) бўлиб, у бешта шеърий достонлардан иборат. Бундан ташқари, Навоий кўплаб лирик асарлар ҳам ёзган.
Тур ва жанрларнинг бойлиги: Алишер Навоий ғазаллар, қасидалар, маснавийлар (икки мисра) ва рубоийлар (тўрт мисра ва шеърлар) ёзган.
Ижтимоий фаолияти. У адабий фаолияти билан бирга сиёсий ҳаётда ҳам фаол иштирок этган. У Темурийлар саройида, хусусан Султон Ҳусайн Бойқаро ҳузурида хизмат қилган.
Фалсафа ва дин: Навоий мусулмон бўлган ва унинг асарлари кўпинча суфий мотивларга тўла. У маънавий устозларни тинглаб, мавжудликни мистик тушунишга ҳаракат қилган.
Хотира ва мерос: Навоий шарафига Марказий Осиёда кўплаб кўчалар, майдонлар, театрлар номланган. Ўзбекистонда унинг туғилган куни нишонланилади ва у маданий қаҳрамон сифатида қадрланади.