2024 йилда вафот этган ўзбек санъати ва маданияти вакиллари
Жорий йил нафақат қувончли хотиралар, балки йўқотишлар билан ҳам ёдимизда қоладиган бўлди. 2024 йил сўнггида Toping.uz жамоаси ўзбек адабиёти, маданияти ва санъатига ҳисса қўшган ва орамизни эрта тарк этган инсонлар ҳақидаги маълумотларни жамлади.
Турғун Азизов
Ўзбекистон халқ артисти, актёр ва режиссёр Турғун Азизов 22 январь куни 90 ёшида вафот этди. Бу ҳақда актриса Дилноза Кубаева ижтимоий тармоқлардаги саҳифасида маълум қилганди.
Маълумот учун, Турғун Азизов 1934 йилнинг 30 ноябрида Тошкентдаги «Сарёғчи» (ҳозирги «Бешқайрағоч») маҳалласида туғилган. 1956 йили аввалги Ўзбекистон Давлат театр ва рассомчилик институтини тамомлаб, шу йили ҳозирги Ўзбек Миллий академик драма театрига ишга қабул қилинган. 33 ёшида Ўзбекистонда хизмат кўрсатган артист унвони билан тақдирланган. 1974 йилда Ўзбекистон халқ артисти унвонини олган. Шунингдек, у «Меҳнат шуҳрати» ордени (2001 йил) соҳиби ҳам ҳисобланади.
Асосий роллари: Фердинанд («Макр ва муҳаббат»), Илёс («Сарвқомат дилбарим»), Эйдзи («Ўғирланган умр»), Марк Туйск («Оқпадар»), Ниёз («Номаълум киши»), Йўлчи («Қутлуғ қон»), Ғофир («Бой ила хизматчи») ва бошқалар.
Актёрга катта шуҳрат келтирган роли «Ўлимдан кучли» спектаклидаги Монсеррадир. Кинода Амир Олимхон («Ганг узра тонг»), Бакир («Мафтунингман»), Амир Насрулло («Нодирабегим»), Ота Мақсумов («Узоқ-яқин йиллар»), Мирзакаримбой («Парол – Регина меҳмонхонаси»), Дадабой («Қўқон воқеаси») каби образлар яратди. Лирик-драматик ва романтик пландаги ролларини зўр эҳтирос ва жўшқинлик билан ижро этган, қаҳрамонлар характерини очишда тил бойлигидан усталик билан фойдаланган, оз ҳаракатда кўп маъно англатишга, қаҳрамонининг ҳис-туйғулари, ички кечинмаларини табиий ифодалашга интилгани эътироф этилган.
Аброр Турсунов
«Кулол ва хурмача» филмидаги Хурмача роли билан мухлисларга яхши таниш бўлган актёр ва режиссор Аброр Турсунов 7 феврал куни вафот этди. Бу ҳақда журналист Шоҳира Ҳамро маълум қилганди.
«Азизлар, севимли киноактёримиз, ўзимизнинг «хурмача» — Аброр Турсунов вафот этди. Бу ҳақда ҳозиргина менга келинлари Барнохон телефон орқали хабар берди.
Аброр ака оғир хасталикдан кейин ижоддан четланиб қолган бўлсалар-да, кўнгилларида доим кино яшарди. Илоҳим, жойлари жаннатда бўлсин», — деб ёзади журналист.
Жасур Шаметов
Таниқли оператор, режиссёр, клипмейкер Жасур Шаметов 39 ёшида вафот этди. Бу ҳақда ўзбек шоу-бизнеси вакиллари ижтимоий тармоқлардаги саҳифаларида маълум қилди.
У шу кунга қадар «Қалбим ўғриси», «Аччиқ ҳаёт», «Қалбаки дунё», «Учрашув», «Гуноҳ», «Зарб», «Оҳ, Салима, Салима», «Маҳаллада нима гап?» каби бадиий филмларда постановкачи оператор сифатида ишлаган. Шунингдек, «Учрашув» бадиий филмининг ссенарий муаллифи ва постановкачи режиссори.
Актёр сифатида «Суиқасд», «Пойма-пой» филмларида роллар ижро этган. Клипмейкер сифатида Райҳон, Лола, Шоҳруҳхон, Муниса Ризаева, «Афруз» гуруҳи ва бошқа хонандаларнинг ўнлаб клипларини тасвирга олган.
Қаландар бахши
Ўзбекистон халқ бахшиси Қаландар бахши (Рўзимбой Норматов) 73 ёшида вафот этди. Бу ҳақда Маданият вазирлиги матбуот хизмати хабар берди.
Хоразм бахшичилик, достончилик мактабининг йирик номоёндаларидан бири бўлган Рўзимбой (Қаландар бахши) Норматов 1951 йил 15 июнда Хоразм вилояти Шовот туманида таваллуд топган. У 1990 йил Тошкент давлат маданият институтини тамомлаган.
Қаландар бахши халқ ижодиётининг анъанавий халқ термалари, достонлари, халфа қўшиқлари ва масхарабозлик йўналишларини ўз ичига қамраб олган «Авазхон» фолклор этнографик халқ ансамбли бадиий раҳбари сифатида кўп йиллар фаолият юритган.
Олим Ҳожишарипов
Ўзбек телеканаллари орқали узоқ йиллар намойиш этилиб, томошабинлар меҳрини қозонган — «Гап йўқ. Маслаҳат» ҳажвий кўрсатуви бошловчиси Олим Ҳожишарипов 19 март куни 58 ёшда вафот этди.
Маълум бўлишича, Олим Ҳожишарипов бир неча йиллардан бери саратон билан курашиб келган. Яқинлари актёрни хотирлаб, унинг ижросидаги энг яхши роллар ва характери ҳақида алоҳида тўхталишганди.
Малика Қаюмова
Ўзбекистон халқ артисти Малика Қаюмова 14 июнь куни 70 ёшида вафот этди. Бу ҳақда Маданият вазирлиги хабар берди.
«Малика Қаюмова театр санъатида ўзига хос ўчмас из қолдирган ноёб истеъдод эгаси, ўз касбига садоқатли ва фидойи санъаткор сифатида қалбларимизда мангу яшайди», — дейилади хабарда.
Малика Қаюмова 1954 йил Тошкент вилоятида таваллуд топган. Маълумоти олий. 1976 йили Тошкент театр ва рассомлик санъати институтини битирган. Институтни битиргач, ўзбек драма театрида ўз фаолиятини бошлаган. 1993 йилдан бошлаб Муқимий номидаги мусиқали театрда фаолият кўрсатиб келган.
Бобомурод Ҳамдамов
Ўзбекистон, Туркманистон ва Қорақалпоғистон Республикаси халқ артисти Бобомурод Ҳамдамов 2 сентябрь куни 84 ёшида вафот этди.
Бомурод Ҳамдамов 1940 йилда Туркманистоннинг Чоржўй шаҳрида туғилган. Болалигидан қўшиқ айтишни яхши кўрган. Асосан 4 тилда: ўзбек, туркман, тожик ва ҳинд тилида халқ қўшиқларини ижро этган.
Бобомурод Ҳамдамов ўзбек миллий қўшиқчилик санъатининг ривожланишида салмоқли ҳисса қўшиб, бир нечта ўлмас асарлар яратди ва томошабинлар олқишига сазовор бўлди. Айниқса унинг «Султон Жалолиддин», «Ким экан», «Девона», «Галдиму», «Қўрқдим» каби қўшиқлари кенг оммалашиб, халқ қалбида муносиб ўрин эгаллади.
Бобомурод Ҳамдамов буюк ҳофиз Комилжон Отаниёзовнинг муносиб издоши эди. Унинг қўшиқлари ва ижоди ўзбек санъатининг «олтин фонди»га киритилган.
Камола Маҳмудова
Европа тикланиш ва тараққиёт банкининг Озарбайжондаги ваколатхонасининг собиқ раҳбари, ўзбекистонлик Камола Маҳмудова 48 ёшида Лондонда вафот этди.
Камола Маҳмудова 1976 йил Тошкентда туғилган. У Khan Academy, «Эзгу амал», «Яшил Бухоро» каби бир қатор таълим, ижтимоий ва хайрия лойиҳаларининг ташаббускори ва фаол иштирокчиси эди. У 25 йилдан буён Европа тикланиш ва тараққиёт банкида фаолият кўрсатиб келаётганди.
Президентнинг собиқ давлат маслаҳатчиси, ташқи ишлар вазирининг биринчи ўринбосари ва ўринбосари, Ўзбекистоннинг Белгия, Буюк Британия ва бошқа мамлакатлардаги элчиси, профессор Алишер Файзуллаевнинг ёзишича, Камола Маҳмудова узоқ давом этган хасталикдан сўнг вафот этди.
Ҳалима Ибрагимова
Комик актриса Ҳалима Ибрагимова 7 декабрь куни 45 ёшида ҳаётдан кўз юмди. Бу ҳақда Мирзабек Холмедовнинг ўғли Улуғбек Instagramʼдаги саҳифаси орқали хабар берди.
Ҳалима Ибрагимова Instagramʼда бир неча ой кўринмади, у 25 ноябрь куни алоқага чиқиб оғир бетоб бўлгани ҳақида сўзлаб берганди.
Иссиқ жонмиз, билиб бўлмайди. Озгина соғлиғимда муаммо бўлиб, чиқа олмай қолгандим. Ҳозир анча яхшиман, даволаниш ишлари давом этмоқда. Яқин кунларда «Мирзо» театрининг консерти, у ерда рол ижро этишим керак, деган эди актриса.
Ҳалима Ибрагимова 1979 йили Тошкентда туғилган. У икки фарзанднинг онаси эди.
Гузаля Маҳмудқулова
Самарқандда 11 декабрь куни бюти-блогер Гузаля Маҳмудқулова вафот этди. Бу ҳақда Бош прокуратура матбуот хизмати хабар берди.
Маълум қилинишича, 2001 йилда Самарқанд шаҳрида туғилган фуқаро Г.М. 11-декабрдан 12-декабрга ўтар кечаси соат тахминан 23:00 ларда ўзини Рудакий кўчасидаги уй деразасидан пастга ташлаб, жонига қасд қилган.
Ҳолат юзасидан Самарқанд шаҳар бўйича ИИО ФМБ навбатчилик қисми томонидан шаҳар прокуратурасига берилган хабар асосида ҳодиса жойига тергов-тезкор гуруҳи чиққан.
Марҳуманинг ўлим сабабини аниқлаш мақсадида суд тиббий экспертизаси тайинланган. Ҳозирда мазкур ҳолат юзасидан Самарқанд шаҳар прокуратураси томонидан терговга қадар текширув ҳаракатлари олиб борилмоқда.
Тўлқин Тожиев
Театр, кино ва дубляж санъати устаси Тўлқин Тожиев 88 ёшида вафот этди. Тўлқин Тожиев 1936 йил 13 апрелда Тошкентда туғилган. 1959 йили А.Островский номидаги Тошкент театр ва рассомлик санъати институтининг актёрлик факултетини тугатиб, Ҳамза номидаги Ўзбек давлат (ҳозирги Ўзбек миллий) академик драма театрига ишга кирган.
Ўзбекистон халқ артисти Жўра Тожиев хонадонида ўсиб, вояга етган Тўлқин Тожиев ижодий фаолиятини жуда эрта бошлаган. 1947 йилдан «Ўзбекфильм» киностудияси ва республика радиосида ишлай бошлади. Оиладаги ижодий муҳит унда театр санъатига илк меҳрини уйғотган эди. Актёр бўлиб етишишида отасининг хизмати жуда катта бўлди. Биринчи устози ҳам Жўра Тожиев эди. Шунингдек, Шариф Қаюмов, Александр Гинзбург, Тошхўжа Хўжаев, Шукур Бурҳонов, Саъдихон Табибуллаев каби устоз санъаткорлардан кўп нарса ўрганди.
Буни ҳам ўқинг
