25.09.2024
Болаларда стоматит: турлари, сабаблари, симптомлари, даволаш ва олдини олиш
Стоматит оғиз бўшлиғи шиллиқ пардасининг яллиғланиш касаллигидир.
Стоматит турлари:
- бактериал;
- вирусли, шу жумладан герпетик;
- замбуруғли, шу жумладан кандидозли;
- афтоз;
- травматик;
- аллергик;
- ангуляр;
- медикаментоз
Болаларда юқорида санаб ўтилганларнинг исталгани бўлиши мумкин. Лекин кўпинча афтоз, бактериал, аллергик, кандидоз, герпетик, травматик касалликлар учрайди.
Сабаблари:
- оғиз бўшлиғининг нотўғри гигиенаси;
- юздаги майда жароҳатлар;
- ювилмаган қўллардаги ва ифлос нарсалардаги, масалан, кир ўйинчоқлардаги касаллик қўзғатувчи бактерияларнинг оғизга кириши;
- аллергик реакциялар;
- куйишлар, шу жумладан кимёвий куйишлар;
- бошдан ўтказилган юқумли ва вирусли касалликлар;
- иммунитетнинг заифлашиши;
- лактация пайтида кўкрак гигиенасининг етарли эмаслиги (агар бола эмизикли даврда касал бўлиб қолган бўлса).
Симптомлари:
- оғиз бўшлиғининг алоҳида ва кўп сонли яралари;
- шиллиқ қаватдаги оқ ёки творогсимон донача;
- оғриқ;
- гиперемия;
- оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватининг шиши;
- оғиздан ёқимсиз ҳид келиши;
- иштаҳа ва уйқу бузилиши;
- тана ҳароратининг кўтарилиши;
- сўлак ажралишининг ҳам кучайиши, ҳам сусайиш;
- жағ ости лимфа тугунларининг катталашиши.
Стоматитни даволаш унинг турига ва симптомларининг ифодаланишига боғлиқ.
Кўпинча қуйидагилар тайинланади:
- малҳамлар, кремлар ва геллар кўринишидаги маҳаллий антибактериал препаратлар;
- вирусга қарши препартлар;
- Антигистамин воситалар, улар нафақат аллергик стоматитда, балки бошқа турдаги терапия комплексида ҳам тавсия этилади, чунки бошқа ҳар қандай ҳолатда ҳам оғиз бўшлиғи шиллиқ қаватининг шиши пайдо бўлади.
- вақти-вақти билан касаллик қичишиш билан кечади;
- симптоматик воситалар, шу жумладан яллиғланишга қарши, иситмани пасайтирувчи, оғриқни қолдирувчи, яраларни даволовчи воситалар.
Дори-дармонлардан ташқари, тежамкор парҳезга риоя қилиш муҳимдир.
Профилактика:
- қўлларни совун билан мунтазам ювиш;
- агар она болани кўкрак сути билан эмизаётган бўлса, кўкрак гигиенаси;
- бола оғзига олиши мумкин бўлган ўйинчоқлар, сўрғичлар ва бошқа ҳар қандай нарсаларни ювиш;
- иммунитетни мустаҳкамлашга қаратилган тадбирлар: тоза ҳавода сайр қилиш, мувозанатли овқатланиш рациони, уйни мунтазам намлаб тозалаш, уйқу режимига риоя қилиш, чиниқиш;
- оғиз бўшлиғининг ҳар кунлик гигиенаси;
- стоматологда ўз вақтида кўрикдан ўтказиш.