Марс сиртида ноодатий тузилмалар топилди
Бир гуруҳ олимлар гравитацион аномалиялар ҳақидаги маълумотлардан фойдаланиб, Марснинг шимолий текисликлари остида сирли тузилмаларни топди. Улар, эҳтимол, вулқон фаоллиги ёки қадимги метеорит зарбалари билан боғлиқ бўлиши мумкин.
Шимолий қутб қалпоғи атрофида 20 га яқин шундай объектлар топилган. Улар атрофдаги пўстлоқдан анча зичроқ — 10-13%, ёки бир куб метр учун тахминан 300-400 килограмм. Уларнинг катталиги ва зичлигига қарамай, сайёра юзасида бу объектларнинг ҳеч қандай излари кўринмайди.
Яна бир қизиқарли топилма Қуёш тизимидаги энг баланд вулқонлар минтақаси бўлган Форсид вилоятида, шу жумладан уларнинг энг каттаси бўлган Олимпда амалга оширилди. Ушбу ҳудуддаги вулқонлар ўзининг улкан ўлчамлари билан маълум бўлсада, олимлар уларнинг остида паст зичликдаги ҳудудни топишдан ҳайратда қолишган. Гравитацион маълумотлар шуни кўрсатдики, 1000 километрдан ортиқ чуқурликда 1600 километрга яқин зичлик пасайган зона мавжуд.
Бу маълумотлар сайёранинг ичкарисидан кўтарилган улкан лава устунининг мавжудлигини кўрсатиши мумкин. Бундай устун улкан вулқонларни ҳосил қилиши мумкин ва энг қизиғи, бу жараён ҳозиргача давом этиши мумкин. Бу шуни англатадики, Марс вулқон сифатида фаол бўлиши мумкин.
Кашфиётлар сайёранинг гравитацион майдонидаги ўзгаришларни қайд этувчи сунъий йўлдош маълумотларига асосланган. Ушбу нозик ўзгаришлар сирт остида яширинган тузилмаларни аниқлашга имкон беради. Янги маълумотлар олимларга Марснинг ички жараёнларини ва унинг қадимги геологик тарихини тушунишга калит беради. Тадқиқотчиларнинг фикрича, Марснинг гравитацион майдонини янада хариталаш сайёра қаърида яширинган сирларни янада кўпроқ очишга ёрдам беради.
