“Brilliant qoʻl” filmi qanday suratga olingan: tasvirga olish jarayonidan rasmlar va 15 ta qiziqarli fakt

Bugun biz ushbu kinoasarning qanday suratga olingani va tasvirga olish maydonida qanday qiziqarli voqealar sodir boʻlganini bilib olamiz.

1. Film syujetini Leonid Iovichga isteʼdodli yozuvchi-satirik Yakov Kostyukovskiy taklif qilgan. U bir kuni jurnalda qimmatbaho toshlarni gips ichida olib oʻtuvchi kontrabandachilar haqidagi qiziqarli maqolani oʻqib qolgan.

Bu gʻoya hammaga maʼqul boʻldi va suratga olish guruhi ishga kirishdi. Shunday qilib, sovet kinosining oltin xazinasiga kirgan film ssenariysi yaratildi.

2. Filmning budjeti ancha cheklangan edi, shuning uchun Turkiyada suratga olish uchun mablagʻ yetmadi, uning oʻrnini Boku shahri egalladi. Biroq tomoshabin dekoratsiyalar shunchalik mohirona ishlangani tufayli chet elda suratga olinganiga chin dildan ishonardi.

3. Bosh qahramon Semyon Semyonovich Gorbunkov roli maxsus Yuriy Nikulin uchun yozilgan. Nikulin chalgʻimasligi uchun unga sirkda yarim yillik taʼtil berishdi. Bu aktyorning avvalgi ampluasidan farq qiladigan yangi obrazi edi. Favqulodda vaziyatlarga tushib qolgan juda ijobiy oila boshligʻi oʻzini haqiqiy erkak sifatida namoyon qiladi.

Filmda Nikulinlarning butun oilasi qatnashdi, uning rafiqasi sovet sayyohlari guruhining rahbari rolini, oʻgʻli Maksim esa toʻlqinlar ustida yurgan bola rolini ijro etdi.

4. Semyon Semyonovichning rafiqasini Leonid Gaydayning xotini Nina Grebeshkova oʻynadi. Lekin u uy boshqaruvchisi Varvara Sergeevnaning yorqinroq rolini ijro etishni istardi. Ammo eri bunga qatʼiyan qarshi edi. U uy boshqaruvchisi rolini “olovli ayol”, yaʼni shunday bandershaga oʻxshash ayol bajarishi kerak, deb hisoblardi.

Nina Pavlovna Gorbunkovning rafiqasini aʼlo darajada oʻynab, haqiqiy ayol qanday beka boʻlishi kerakligini hammaga koʻrsatib qoʻydi. Muxlislar hatto hazillashib, uni “SSSRning 1-raqamli rafiqasi” deb atashdi.

5. Er-xotin Gorbunkovlarning farzandlari rolini Sasha Lisyutina va Dima Nikolayev ijro etdi. Sasha uchun bu kino debyuti edi, ammo Dima allaqachon kinoda ish tajribasiga ega edi. Afsuski, 2011-yilda Aleksandra olamdan oʻtdi. Qizchaning ovozini Klara Rumyanova bergan, yigitcha esa muzqaymoqni aniq moʻljalga olishi bilan esda qoldi, aslida bu sut va tvorog aralashmasi edi, chunki haqiqiy muzqaymoq issiqda erib ketardi.

6. Gesha va Lelik, yaʼni Graf va Mexanik juftligi filmning haqiqiy bezagiga aylandi. Lelik Geshaga otalarcha munosabatda boʻlardi, ularning ekrandagi oʻpishishi Leonid Brejnevga ishora qilganini eslash kifoya. Anatoliy Papanov va Andrey Mironov birinchi marta birga ekranga chiqishmagan edi.

Tomoshabinlar ularning “Avtomobildan ehtiyot boʻl” filmi tandemini juda yaxshi qabul qilishgandi. Gayday yangi filmda nozik Graf bilan qoʻpol Mexanik bir-biriga juda mos tushishini toʻgʻri hisoblagan. Firibgar Gesha rolida Georgiy Vitsin, Mixail Pugovkin yoki Rudolf Rudin paydo boʻlishi mumkinligiga ishonish qiyin. Mexanikni esa har ikki rolga ham sinov suratlariga tushgan oʻsha Pugovkin ijro etishi mumkin edi.

7. “Brilliant qoʻl”da Mironovning qoʻshiqchi sifatidagi debyuti boʻlib oʻtdi. U “Omadsizlik oroli” qoʻshigʻini aʼlo darajada kuylabgina qolmay, filmni qizgʻin raqsi bilan ham bezadi.

Papanov raqs tushmasdi, lekin aktyor oʻzining ajoyib vokal qobiliyatini namoyish etdi. “Men sizni uchratdim” romansini eslaysizmi?

8. Xorijlik kontrabandachilar rolini mohirona ijro etgan Leonid Kanevskiy va Grigoriy Shpigelning juftligi ham ularga teng keldi. Kanevskiyning aytishicha, suratga olish uchun unga chiroyli kostyum tikishgan, lekin u kadrda umuman koʻrinmagan. Shuning uchun ham aktyor faqat shimda, baquvvat qaddi-qomatini namoyish etib suratga tushgan.

Aytgancha, Kanevskiy uch xil — aktyor, kaskadyor va ssenariychi sifatida ishtirok etgan. Semyon Semyonovich tarvuz poʻchogʻiga yiqilib tushgan sahnada biz uning oyoqlarini koʻramiz. Nikulin esa yuzini burishtirib, tosh yoʻldan turib ketgan. Kontrabandachilar ogʻzidan chiqayotgan tushunarsiz soʻzlar - toza improvizatsiya edi. Xayollariga kelgan birinchi soʻzlarni yozib olishgan.

9. Makkor va jozibali Anna rolini tengsiz Svetlana Svetlichnaya ijro etdi, biroq uni boshqa aktrisa Zoya Tolbuzina ovoz berdi. Svetlichnaya faqat birgina afsonaviy jumlani oʻzi aytdi: “Ayb menda emas”.

Svetlana oʻz raqsini shaxsan oʻzi, xoreografning yordamisiz sahnalashtirdi. Film ekranga chiqqandan soʻng, aktrisa muxlislardan tinchlik bilmadi. Butun mamlakatdagi qizlar esa jazirama goʻzalning soch turmagi va pardoziga taqlid qilishardi.

10. “Bizning odamlar novvoyxonaga taksida bormaydi!” Bu ibora Nonna Mordyukovani yanada mashhurroq qilib qoʻydi.

Bu rol uchun koʻplab aktrisalar sinab koʻrilgan boʻlsada, Gayday Mordyukovani bu obrazda eng ishonarliroq deb topdi.

11. Dovyurak militsionerlar rolini Stanislav Chekan va Vladimir Gulyayev ijro etdi. Tomoshabinlar ularning ishini hayajon bilan kuzatib, dialoglarini parodiya qilishardi. Biroq koʻpchilik sovet militsionerining qoʻlidagi chiqayotgan quyosh shaklidagi tatuirovkaning qayerdan paydo boʻlganini tushunmadi. Bu bejiz qilinmagan edi, filmda sirli boshliq kimligi sir saqlanardi.

Restorandagi mehmon, Kolimadan kelgan ulkan mehmon — uni Roman Filippov ijro etgan — ham shubha uygʻotdi. Faqat finalda Semyon Semyonovich toʻda boshligʻining sirli shaxsiyatini fosh etadi. U Nikolay Romanov ishonchli tarzda oʻynagan, yangi “Moskvich-408”ni taʼmirlayotgan nimjongina erkak edi.

12. Kartinaning musiqiy bezagi ustida kompozitor Aleksandr Zasepin va shoir Leonid Derbenev mehnat qildilar. Ularning qoʻshiqlari haqiqiy xitlarga aylanib, uzoq vaqtdan beri mustaqil hayot kechirmoqda. Mualliflar “omadsizlik oroli” nima ekani va oʻrmondagi quyonlar kimdan qoʻrqmasligi haqida bir necha bor tushuntirishlar yozishga majbur boʻlishgan. Gayday xalq qoʻshiq aytishini talab qilgan, natijada shunday boʻldi ham.

13. Tasvir nihoyasiga yetgach, yana bir muhim qadam — komediyani “Mosfilm” direksiyasi va Goskino rahbariyatiga topshirish kerak edi. Rahbariyatda filmga zarar yetkazishi mumkin boʻlgan savollar paydo boʻlishini tushungan Gayday hiyla ishlatishga qaror qildi.

U filmning oxiriga yadroviy qoʻziqorin qoʻshib, buni oʻsha yillar voqeligiga ishora ekanligini tushuntirdi. Bu kadrni koʻrib, senzorlar shunchalik dahshatga tushdilarki, hamma narsani unutdilar. Reja ish berdi: ichkilikbozlik sahnalari qoldirildi, “qoʻziqorin”ni esa qirqib tashlashga majbur qilishdi.

14. Filmning premyerasi 1969-yil aprel oyida boʻlib oʻtdi. Film prokatni larzaga keltirdi, tomoshabinlar kulgidan oʻzlarini tutolmay, kinozaldan chiqishdida, darhol yana bir seansga chipta sotib olishdi.

Gayday oʻzining “Kavkaz asirasi” rekordini yangiladi. 11 yil davomida birorta ham kartina “Brilliant qoʻl”ni ortda qoldira olmadi. Bunga faqat 1980-yilda “XX asr qaroqchilari” va “Moskva koʻz yoshlariga ishonmaydi” filmlari erishdi.

15. Oxirida shuni aytish joizki, ssenariy boʻyicha kartina boshqacha yakunlanishi kerak edi. Gorbunkovlar oilasi podyezddan chiqadi, xotini uning qoʻlidan ushlaydi va farzandli boʻlishlarini aytadi. Ammo Gaydayni maishiy lavhalarning koʻpligi uchun tez-tez tanqid qilishardi, shu sababli finalini ilmoqli sahnaga almashtirishdi.