Бонсай етиштириш бўйича бошловчилар учун босқичма-босқич қўлланма

Бошловчилар учун уйда ўз кичкина гўзал боғини яратишга ёрдам берадиган босқичма-босқич қўлланма билан танишинг.

1. Мос дарахтни танланг

Бонсай етиштиришда биринчи қадам — бу мос дарахтни танлаш. Бошловчилар учун қуйидаги турларни танлашни тавсия қиламиз:

•  Бенжамин фикуси: парвариши осон ва кесишга чидамли.

•  Заранг: чиройли ва осон шакллантирилади.

•  Қарағай: куч ва узоқ умр рамзи.

•  Садр: парвариши осон ва миниатюра шаклида чиройли кўринишга эга.

2. Асбоб ва материалларни тайёрланг

Бонсайни муваффақиятли етиштириш учун сизга қуйидаги асбоблар ва материаллар керак бўлади:

•  Бонсай учун тувак: чуқур ва кенг, яхши дренажга эга бўлиши керак.

•  Бонсай учун тупроқ: махсус дренаж ва ҳаво айланишини таъминловчи тупроқ.

•  Кесиш учун қайчи: шох ва илдизларни кесиш учун махсус қайчи.

•  Бонсай учун сим: дарахтни шакллантириш учун ишлатилади.

•  Ингичка оғизли суғориш мосламаси: дарахтни эҳтиёткорлик билан суғориш учун.

3. Мос тувакни танлаш ва тупроқни тайёрлаш

Бонсай учун дренаж тешиклари мавжуд бўлган тувакни тайёрланг, бу сувнинг тўпланиб қолишини олдини олади. Идишнинг пастки қисмига дренажни яхшилаш учун шағал ёки керамзит қўйинг, сўнгра устига махсус бонсай тупроғини солинг.

4. Дарахтни экиш

•  Илдизларни тайёрлаш: дарахтни идишдан эҳтиёткорлик билан олинг ва илдизлардан ортиқча тупроқни силкитиб ташланг. Янги илдизларнинг ўсишини рағбатлантириш учун узун ёки зарарланган илдизларни кесиб ташланг.

•  Дарахтни экиш: дарахтни тувакнинг марказига жойлаштиринг ва илдизларни тўғриланг. Илдизларни тупроқ билан тўлдиринг, тупроқни тенг равишда тақсимлаб, босиб қўйинг.

5. Бонсайни шакллантириш

•  Шохларни кесиш – бонсай шакллантиришнинг муҳим босқичи. У янги новдалар ўсишини рағбатлантиради ва дарахт шаклини назорат қилишга имкон беради. Заиф, зарарланган ва кераксиз шохларни кесиб ташланг. Дарахтни уйғун ва эстетик кўринишга эга қилиш учун шакллантиринг.

•  Сим билан шакллантириш: Дарахтнинг шохларини сим билан ўранг, уларни хоҳлаган ҳолатингизга эҳтиёткорлик билан эгиб буринг. Сим пўстлоқни зарарламай, етарлича эркин туришига ишонч ҳосил қилинг.

6. Бонсайни парвариш қилиш

•  Суғориш: Мунтазам суғориш — бонсайнинг соғлом ўсишининг калити. Тупроқнинг юқори қатлами қуруқ бўлганда дарахтни суғоринг. Илдизларни ҳаддан ташқари ҳўл қилиб юбормаслик ва тупроқнинг тузилишини бузмаслик учун эҳтиёткорлик билан суғоринг.

•  Ўғитлаш: Дарахтни бонсай учун махсус ўғитлар билан озиқлантиринг ва қадоқдаги кўрсатмаларга риоя қилинг. Баҳор ва ёзда ўғитлаш фаол ўсишга ёрдам беради.

•  Ёруғлик ва ҳарорат: Дарахтни етарлича ёруғлик – иложи борича ёрқин тарқоқ нур билан таъминланг. Дарахтни мўътадил ҳароратли жойда сақланг, ортиқча иссиқлик ва совуқдан сақланинг.

7. Мунтазам кесиш ва кўчириб ўтказиш

•  Кесиш: Дарахт шакли ва ўлчамини сақлаш учун мунтазам равишда кесиб туринг. Бу дарахтни ихчам ва тоза ҳолда сақлашга ёрдам беради. 

•  Қуруқ, зарарланган ва ортиқча новдаларни олиб ташланг.

•  Кўчириб ўтказиш: Бонсайни ҳар 2-3 йилда бир марта кўчириб ўтказинг, тупроқни янгиланг ва илдизларга жой бўшатинг. Кўчириш жараёнида эски ва узун илдизларни кесинг, бу янги ва соғлом илдизлар ўсишини рағбатлантиради.

8. Зараркунандалар ва касалликлардан ҳимоя

Дарахтни мунтазам равишда зараркунандалар, масалан, ширача, ўргимчаклар ва чумолилар йўқлигини текширинг. Агар зараркунандалар топилса, дарҳол био-инсектицидлар каби тегишли воситаларни қўлланг. Дарахтнинг соғлигини кузатиб боринг, муаммоларни эрта аниқлаб даволанг.

9. Кунлик парвариш ва эътибор

Бонсайни етиштириш кундалик эътибор ва ғамхўрлик талаб қилади. Дарахтни ўз вақтида суғоринг, унинг атрофида тозаликни сақланг ва ҳолатини мунтазам текшириб туринг. Жараёндан завқланиш ва дарахт қандай ўсаётганини кузатишни унутманг.

Бонсай етиштириш қизиқарли ва тинчлантирувчи машғулот бўлиб, сабр, билим ва мунтазам парвариш талаб қилади. Босқичма-босқич қўлланмамизга амал қилиб, сиз ўз миниатюра боғингизни муваффақиятли етиштира оласиз. Бонсайингиз уйингизга қувонч ва уйғунлик манбаи бўлсин!