O‘zbekistonda reklama uchun Telegram kanalini qanday tanlash kerak?

Katta auditoriya har doim ham yaxshi natija degani emas. Budjetni bekorga sarflab yubormaslik uchun kanallarni to‘g‘ri baholay olish muhim.

Haqiqatan ham ishlaydigan Telegram jamiyatlarini qanday topish mumkin? Bu borada innovatsion digital-hab Wunder Digital mijozlar bilan ishlash bo‘limi rahbari Artyom Yeryomin bilan birga tushunib olamiz.

Nega reklama joylashtirishdan oldin Telegram kanallarini tekshirish muhim?

Telegramda har bir foydalanuvchining o‘ziga xos lentasi bor: u nimaga obuna bo‘lishni o‘zi tanlaydi. Shuning uchun har bir obuna ahamiyatga ega, reklama joylashtirishda noto‘g‘ri tanlov esa juda qimmatga tushishi mumkin.

Agar kanal oldindan tekshirilmasa:

• reklama dahshatli darajada past CTR (bosishlar ko‘rsatkichi) – 0,1% atrofida bo‘lishi mumkin;
• haqiqiy odamlar o‘rniga botlar va sun’iy ko‘rishlar olinadi;
• e’lon kontentga to‘g‘ri kelmaydi va auditoriyada salbiy reaksiya uyg‘otadi.

Artyom Yeryomin:

— Muammo shundaki, bir qarashda soxta kanalni haqiqiysidan ajratish qiyin. Shuning uchun reklama kampaniyasini boshlashdan oldin albatta kanalning sun’iylik va soxta faollik bor-yo‘qligini tekshirish kerak.

Telegram kanalini qanday baholash mumkin: asosiy metrikalar

1.     Engagement Rate (ER) – jalb etilganlik ko‘rsatkichi. Bu auditoriyaning kontentga qanchalik faol munosabatda bo‘lishini ko‘rsatadi: reaksiyalar, izohlar, repostlar. ER – bu harakatlar sonining obunachilar soniga nisbati. Ko‘rsatkich juda past bo‘lsa – bu auditoriya nofaol yoki kanalda ko‘p botlar borligini anglatadi.

2.     Post ko‘rishlar soni. Bu real qamrovni baholashda asosiy mezon. Sifatli kanalda har bir post obunachilarning kamida 20 foizi tomonidan ko‘riladi. Agar barcha postlar bir xil ko‘rish sonini olsa – bu botlar yoki sun’iy ko‘rishlar borligini ko‘rsatadi. Bunday kanalni yanada sinchiklab tekshirish kerak.

3.     Obunachilar o‘sishi. Sog‘lom kanalda auditoriya asta-sekin va barqaror o‘sadi – grafik silliq “zinalar” ko‘rinishida bo‘ladi. Keskin sakrashlar xavotirli belgidir. Masalan, bir kunda 5000 obunachi qo‘shilib, ertasi kuni 3000 tasi ketib qolsa – bu, ehtimol, sun’iy o‘sish yoki omadsiz joylashtirish natijasi bo‘lishi mumkin.

4.     Reklama chastotasi. Agar kanalda juda ko‘p reklama bo‘lsa, bu auditoriyani tezda bezor qilib qo‘yadi. Optimal variant: har 5-10 oddiy postga bitta reklama post. Agar reklama postdan keyin post qilib berilsa, kanal o‘z qadrini yo‘qotadi va oddiy e’lonlar doskasiga aylanadi. Bu “siqib olingan” resurs belgisidir.

Artyom Yeryomin:

— Kanalni noto‘g‘ri tanlamaslik uchun to‘rtta asosiy ko‘rsatkichni tahlil qilish kifoya: ER, ko‘rishlar soni, obunachilar o‘sishi va reklama chastotasi. Ular birgalikda auditoriyaning faolligi va sifati haqida aniq tasavvur beradi.

Telegram kanalidagi sun’iy o‘sish va soxtalikni qanday aniqlash mumkin?

Reklama beruvchilar uchun eng katta tahdid – soxta faollik: sun’iy obunachilar va ko‘rishlar. Bunday kanallar budjetni yeb yuboradi, lekin hech qanday natija bermaydi.

Ko‘pincha, hech qanday reklama yoki virusli kontentsiz keskin auditoriya o‘sishi shubha uyg‘otadi. Yana bir xavotirli belgisi – to‘liq ko‘chirilgan, noyob bo‘lmagan kontent. Agar shu bilan birga foydalanuvchilar deyarli reaksiyalar bildirmasa, izoh yozmasa va ER past bo‘lsa – bu kanal “o‘lik” ekanligining aniq belgisi.

Artyom Yeryomin:

— Izohlarga ham e’tibor bering: agar ular bir xil, mazmunsiz yoki g‘alati tillarda yozilgan bo‘lsa – bu bot faolligi natijasi bo‘lishi mumkin. Agar kanal asosan 10-20 ta obunachisi bo‘lgan boshqa kanallarda tilga olinayotgan bo‘lsa – bu ham sun’iy “shishirilgan” kanal belgisidir.

Xatolarga yo‘l qo‘ymaslik uchun Telegram kanallarni oldindan sun’iylikka (nakrutka) tekshirishni o‘rganish muhim. Bu sizga soxta kanallarni ilk joylashtirishgacha aniqlashga yordam beradi va reklama budjetini saqlaydi.

Qanday vositalar nakrutkani aniqlashga yordam beradi?

Analitika – samaradorlik uchun asosiy quroldir. Analitikasiz byudjetni behuda sarflash oson. Quyida keltirilgan servis va botlar – doim qo‘l ostida bo‘lishi kerak bo‘lgan vositalar. Ularning har birining o‘ziga xos kuchli jihatlari bor.

TGStat – Telegram kanallarini tahlil qilish uchun eng kuchli va qulay vositalardan biri. Bu reytinglar, belgilar va batafsil statistikaga ega to‘liq katalogdir.

TGStat nimalarga qodir:

• obunachilar o‘sishi, ER (jalb etilganlik) va qamrovni kuzatib boradi;
• kunlar va soatlar bo‘yicha faollik grafigini tuzadi;
• reklama joylashtirishlarini ko‘rsatadi, hattoki post matnigacha;
• trafik manbasini aniqlaydi: reklama, repostlar, tashqi o‘tishlar;
• premium qidiruv orqali raqobatchilar reklama joylashtirgan kanallarni topadi.

Agar Telegram kanalini tekshirishni qayerdan boshlashni bilmasangiz – TGStat ro‘yxatda birinchi turishi kerak.

Telemetr.me – auditoriya “xulqini” tahlil qilishda, ajoyib vosita: kim obuna bo‘lgan, kim ketgan va odamlar kontentga qanday munosabat bildirayotganini ko‘rsatadi. Bu vaqt bo‘yicha jalb etilganlik va faollik haqida batafsil tasvir beradi.

Telemetr quyidagilarni bajara oladi:

• kunlar va soatlar bo‘yicha obunachilar o‘sishi va ketishini kuzatadi;
• kanal boshqa foydalanuvchilar tomonidan qanchalik tez-tez tilga olinayotganini ko‘rsatadi;
• reklama samaradorligini ROI (investitsiya daromadi) orqali baholaydi;
• kogort tahlilini tuzadi: qaysi post yoki joylashtirishdan keyin odamlar obunani bekor qilganini ko‘rsatadi.

Ayniqsa, kanalning sun’iy o‘sishini tekshirish va auditoriya dinamikasini o‘rganmoqchi bo‘lsangiz, Telemetr juda qo‘l keladi.

Popsters – kanalning kontent strategiyasini baholash uchun foydali vosita. U qaysi postlar haqiqatan ham ishlayotganini va auditoriyada aks-sado berayotganini tushunishga yordam beradi.

Popsters imkoniyatlari:

• postlarni reaksiyalar, ko‘rishlar va e’lon qilinish vaqti bo‘yicha solishtiradi;
• eng samarali format va mavzularni aniqlaydi;
• asosiy kontent metrikalari bo‘yicha hisobotlar tuzadi;
• faqat Telegram bilan emas, boshqa ijtimoiy tarmoqlar bilan ham ishlaydi – kross-platforma tahlili uchun qulay.

Datafan_bot – minimalistik bot bo‘lib, asosiy narsalarga e’tibor qaratilgan. U keraksiz ma’lumotlarsiz asosiy metrikalarni tez ko‘rsatadi – kanalni tez baholash kerak bo‘lganda juda qulay.

Datafan_bot nimalarni ko‘rsatadi:

• obunachilar soni va o‘sish dinamikasi;
• iqtibos indeksi – boshqa nechta kanal ushbu kanalga havola qilgan;
• ER, jalb etilganlik va qamrov – aniq va qisqa;
• kanallar bilan bir qatorda guruh chatlar (400+ ishtirokchi) bilan ham ishlaydi.

Agar sizga tezkor Telegram kanal ko‘rsatkichi kerak bo‘lsa – Datafan_bot ayni muddao.

Telemetr_bot – har kungi analitikaga yo‘naltirilgan qulay bot. Asosiy ma’lumotlarni chatga qisqa dashbord – ortiqcha shovqinsiz, faqat kerakli ma’lumotlar ko‘rinishida yuboradi.

Telemetr_bot nimalarni taqdim etadi:

• so‘nggi sutkadagi ko‘rishlar grafigi;
• obunachilar soni o‘zgarishi;
• sutkalik qamrov va hozirgi ER;
• kanal necha marta tilga olingani;
• auditoriyalar kesishmasi – sizning obunachilaringiz yana qaysi kanallarda borligini ko‘rsatadi.

Kanal ko‘rsatkichlarini “real vaqt”da kuzatmoqchi bo‘lsangiz – ajoyib variant.

Crosser Bot – agar o‘z kanalingizga ega bo‘lsangiz, bu bot – ajoyib xususiyatlarga ega yordamchi. U auditoriyangizni tushunish va reklama yoki hamkorlik uchun tegishli jamiyatlarni topishga yordam beradi.

Crosser Bot nimalarga qodir:

• turli kanallar o‘rtasidagi auditoriya kesishmasi bo‘yicha hisobot tuzadi;
• sizning obunachilaringiz yana qayerlarda obuna bo‘lganini ko‘rsatadi – o‘zingizga mos qo‘shimcha platformalarni tanlash uchun zo‘r usul;
• onlayn obunachilar va ularning faolligini kuzatadi;
• auditoriyadagi ehtimoliy botlarni aniqlaydi.

Qanday qilib o‘z maqsadli auditoriyangizga mos keladigan Telegram kanalini tanlash mumkin?

Haqiqiy va faol kanal ham, agar u sizning auditoriyangizga mos kelmasa foyda bermasligi mumkin. Reklama natija berishi uchun u kanal kontekstiga organik tarzda mos tushishi kerak.

Mos kanallarni tanlashda quyidagilarga e’tibor bering:

• mavzuga moslarini tanlang: agar siz bolalar tovarlarini targ‘ib qilsangiz – ona-blogerlarga, sarmoyaviy mahsulot esa iqtisodiy yoki biznes kanallariga ko‘proq mos tushadi;
• muloqot uslubini inobatga oling: agar sizning brend tilingizga (ToV) mos tushsa, memlar va kinoyali kontent – yaxshi ishlashi mumkin;
• geografiyani hisobga oling: kerakli mintaqadagi kanallarni kalit so‘zlar orqali qidiring, masalan “Toshkent ko‘chmas mulk” yoki “marketing O‘zbekiston”;
• faollik darajasiga qarang, nafaqat auditoriya hajmiga: 10 000 obunachili va 70% ER ko‘rsatkichli kanal, 100 000 obunachili, lekin 5% ER bo‘lgan kanaldan ko‘proq foyda keltiradi.
• Telegram’ning “O‘xshash kanallar” funksiyasi orqali kanallaringiz sonini kengaytiring – bu o‘zingizga mos jamiyatlarni topish va ularni dinamika hamda jalb etilganlik bo‘yicha solishtirishning tezkor usuli.

Artyom Yeryomin:

— Agar siz kanalning sun’iy o‘sishini qanday qo‘lda tekshirishni bilmasangiz, o‘xshash mavzu va uslubdagi kanallar bilan solishtirish – dinamika, ER va auditoriya saifatini baholashning oddiy yo‘lidir.

Telegram kanallarini tanlashda keng tarqalgan xatolar va ulardan qanday qochish mumkin

Ko‘p kanallar bir qarashda jozibali ko‘rinadi, lekin raqamlar ortida muammolar bo‘lishi mumkin. Quyida eng ko‘p uchraydigan xatolar va ularni qanday oldini olish yo‘llari keltirilgan:

• Faqat obunachilar soniga tayanish – ER va qamrovni hisobga olmasa foydasiz: katta auditoriya jalb etilganliksiz natija bermaydi;
• O‘sish dinamikasini e’tiborsiz qoldirish – tushunarli sababsiz yuz beradigan keskin o‘sishlar ko‘pincha nakrutkani anglatadi;
• “His-tuyg‘uga qarab” tanlash – agar raqamlar, metrikalar va taqqoslashlar bo‘lmasa, bu tanlov shunchaki omadga bog‘liq bo‘lib qoladi;
• Past narxga o‘ch bo‘lish – juda arzon reklama joylashtirish deyarli har doim botlar yoki “siqib olingan” auditoriyani anglatadi.

Intuitsiyaga emas, analitikaga ishoning – bu byudjetni himoya qilish va natijaga erishishning asosiy yo‘lidir.

Telegram kanalini nakrutkaga tekshirish – agar siz hisobotdagi raqamlar emas, balki haqiqiy auditoriya bilan ishlamoqchi bo‘lsangiz, bu tanlov emas, balki majburiyatdir.

Artyom Yeryomin:

— Yana bir layfxak: oddiy Google-jadval yarating va har bir joylashtirish bo‘yicha asosiy ko‘rsatkichlar – kanal nomi, obunachilar soni, ER, ko‘rishlar, narxi, e’lon sanasi va natijasini kiriting. Bir nechta kampaniyadan so‘ng sizda o‘zingizning bazangiz paydo bo‘ladi, bu esa tez va aniq qarorlar qabul qilishga yordam beradi.