03.10.2024
Менингит: бу нима, касалликка қандай ташхис қўйиш ва даволаш мумкин
Муаллиф
Исмоил Азимов
Менингит - бош ва орқа мия пардаларининг инфекция туфайли келиб чиқадиган яллиғланишидир. Бу касаллик ўз вақтида ташхис қўйилмаса ва даволанмаса, жиддий асоратларга ва ҳатто ўлимга олиб келиши мумкин.
Менингит белгилари қуйидагиларни ўз ичига олади:
- Кучли бош оғриғи.
- Юқори ҳарорат.
- Бўйнидаги сиқилиш.
- Кўнгил айниши ва қусиш.
- Ёруғликдан қўрқиш (ёруғликка сезгирлик).
- Чалкашлик ва уйқучанлик.
Менингит ташхиси қуйидаги йўллар билан амалга оширилади:
- Орқа мия суюқлигини таҳлил қилиш учун люмбал пункция (орқа мия тешиги).
- Инфекцияларни аниқлаш учун қон таҳлили.
- Мия яллиғланишини визуализация қилиш учун компьютер ёки магнит-резонанс томографияси (КТ ёки МРТ).
- Муайян қўзғатувчини аниқлаш учун бактериологик экмалар ва ПЦР.
Менингитни даволаш унинг турига боғлиқ:
- Бактериал менингит яллиғланишни камайтириш учун зудлик билан вена ичига антибиотиклар ва баъзан кортикостероидларни қабул қилишни талаб қилади.
- Вирусли менингит ётоқ режими, гидратация ва оғриқ қолдирувчи воситаларни ўз ичига олган қўллаб-қувватловчи терапия билан даволанади, чунки вирусга қарши махсус дори-дармонлар кўпинча йўқ.
- Замбуруғли ва паразитар менингит тегишли замбуруғга қарши ва паразитларга қарши препаратлар билан даволанади.
Менингитнинг олдини олиш эмлаш (масалан, менингококк, пневмококк ва гемофил инфекциядан), гигиенага риоя қилиш ва инфекцияланган одамлар билан мулоқотда эҳтиёткорликни ўз ичига олади.
Эрта аниқлаш ва ўз вақтида тиббий ёрдам кўрсатиш менингитни муваффақиятли даволаш ва асоратларнинг олдини олишнинг асосий омилидир.