S.T.A.L.K.E.R. 2 изоҳи: Heart of Chornobyl: йилнинг асосий ўйини

Биринчи қисм мухлисларининг кўникишларига тўғри келмайди

S.T.A.L.K.E.R. 2 ҳақида билишингиз керак бўлган биринчи нарса – бу ўйин замонавий отишмаларга ўхшамайди. Ҳатто “Far Cry 6” каби катта очиқ олам жангарилари ҳам ўтиш пайтида доимо ёдда тутиши керак бўлган турли хил ҳаракатлар ва хусусиятларга эга эмас. Heart of Chornobylни: “Чернобиль сояси”, “Мусаффо осмон” ва “Припяти даъвати” номли сериялардаги дастлабки учта ва яна ажойиб “Хенус: Қайнаш нуқтаси” (шунингдек, украиналик ишлаб чиқувчилардан), умуман олганда ва бутунлай S.Т.А.L.К.Е.R. га ўхшаш ўйин билан таққослаш мумкин.

Умуман, ўйин нима ҳақида? Коинотга кўра, Чернобиль атом электр станциясидаги ҳалокатдан сўнг, кўплаб сирли ва ғайритабиий нарсалар содир бўладиган Бегоналашув ҳудуди пайдо бўлди. Қимматбаҳо ва ноёб артефактларни изловчи сталкерлар бу ерда аномалияларни қидирадилар. Ҳар хил гуруҳлар контрабанда орқали пул топади, безорилар баъзиларга ҳужум уюштирса, бошқаларни ҳимоя қилади - ва “барчага қарши” радиациядан кучли нурланиш олиб, мутацияга учраган монстрлар жанг қилади. Буларнинг ҳаммаси Бегоналашув ҳудудини хавф-хатар ва саргузаштларга тўла ҳақиқий экотизимга айлантиради. Бизга Скиф исмли сталкер роли берилади. Топшириқлардан бири режадан ташқари кетиб, қаҳрамон муаммони ҳал этишга жўнайди ва кўплаб воқеалар ичига тушиб қолади.

Саргузаштлар деярли ҳамма жойда

Ишлаб чиқувчилар ҳеч қандай муболағасиз улкан ҳудудни яратдилар ва энг муҳими, у сунъийдек туюлмайди. Сайр-томоша пайтида биз доимо қандайдир қизиқарли жойлар ва вазиятларга дуч келамиз. Йўлда кетаётиб, бирдан йўл чеккасида занглаган автобусни кўриб қоламиз, унинг ичида эса қандайдир “қора кун учун” захиралар бўлади. Йўлни чакалакзор оралаб кесиб ўтамиз ва хавфли жойдан қимматбаҳо молни олиб кетишни илтимос қилувчи шубҳали одамга дуч келамиз. У ўзини қандайдир ғалати тутади, лекин равон сўзлайди, аммо ким билади дейсиз, балки бу тузоқдир? Одатдаги йўлдан юриб, нотаниш одамни умуман учратмаслик ҳам мумкин эди-ку.

Эски завод ёнида бамайлихотир сандироқлаб юрамиз, қароқчиларнинг сафсаталарини эшитамиз - улар сталкерни тутиб олиб, молини қаерга яшириб қўйганини суриштиришяпти. Ярадорга ёрдамлашиб юборсак, балки у миннатдорчилик билдирар. Эҳтимол бизни алдаб, ўлдиришга уриниб кўрар - бу жуда оғир жой, бу ерда виждон ва ахлоқ билан бировнинг иши йўқ. Ва бу деярли ҳар қадамда учрайди. Скиф доимо ўз-ўзидан содир бўлаётган воқеаларга дуч келади ва биз уларнинг иштирокчисига айланамизми ёки ўз йўлимиздан борамизми, бу бизга боғлиқ.

Ўйин кўпинча бизни танлов олдида қўяди ва биз интуитив равишда ҳаракат қилишга мажбур бўлган вазиятга ташлайди. Тўғри ва нотўғри жавоб йўқ - шунчаки ҳаракат услубига қараб, суҳбат ва квестнинг ўзи бир шохдан ҳам, иккинчисидан ҳам ўтиши мумкин. Ва бу S.Т.А.L.К.Е.R. 2 аҳамиятининг муҳим элементидир. Квестни “бузиш” унчалик ҳам осон эмас: ҳар қандай ҳаракатингиз учун ривожланиш вариантлари назарда тутилган.

Шуттер оламнинг жонлилигини ҳис қилади ва гап фақат кўп сонли топшириқлар ёки локацияларнинг тўйинганлигида эмас. Кўп жиҳатдан бу тафсилотларга эътиборнинг самарасидир. Ёлғиз бир минорага кўзингиз тушиб, юқорига чиқишга қарор қилдингиз, у ерда эса бўм-бўш бир димланган гўштдан бўшаган идиш билан бир шиша ароқ турибди: кимдир дозорда ўтирганда, вақтни беҳуда ўтказган. Ғорга кирдик, қаршимизда абжағи чиққан скелет ётибди. Шунда қоронғиликдаги шубҳали шитир-шитирларга қараб кетавериш керакмикан, деган фикр хаёлга келади. Узоқдаги уйларда эса, одатда, ҳамма нарса аллақачон тозаланган - ва агар сиз ўқ-яроқсиз ёввойи итлар тўдасига дуч келсангиз, осон бўлмайди. Жойлашувлар имкон қадар ишончли тарзда жиҳозланган ва ҳамма нарса шу қадар табиий кўринадики, фақат вақт ўтиши билан бунга эътибор бера бошлайсиз ва қанчалик улкан иш қилинганини тушунасиз.

Майда-чуйдаларнинг кўплиги

Муҳим жиҳат - ўйин айниқса, бошланишида, кўп миқдордаги механикларга чуқурроқ кириб бориш керак бўлганда мураккабдек туюлиши мумкин. Хавф-хатар ҳамма ерда: аномалиялар, бандитлар, радиация, йиртқич ҳайвонлар олдида мавжуд, агар вақтида бинт боғланмаса, қон кетишидан ўлиб қолиши ҳам мумкин, Скиф ўзини яхши ҳис этиши учун мунтазам овқатланиб туриши керак. Яна аслаҳа-анжомлар ҳам, қурол-яроғлар ҳам эскирмоқда. Хатолар ҳудуди кечирмайди: ҳужум милтиғи мутант ҳужуми пайтида сеҳрланган - ўйин сиз неча марта ҳалок бўлганингизни эслатиб туради ва охирги сақловни юклаб олишни таклиф этади.

Шу маънода S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl: ҳақиқатан ҳам оддий ўйин эмас. Аммо, биринчидан, “Чернобиль сояси” ҳам шундай ва 2007 йилда ҳеч ким қийинчиликдан жиддий шикоят қилмаган эди. Демак, бу асосан бошқа барча мерганларга тегишли савол - улар жуда оддий эмасми? Иккинчидан, барча хусусиятларни тушунганингизда шунчаки Скифнинг овқатланишини ҳам, қуролнинг эскиришини ҳам кузатишни бошлайсиз ва “топшириққа дори қутичасисиз бораман, қаердадир йўлда уларни топаман” деган мазмундаги аҳмоқона фикрларни бас қилинг. Шунда ўйнаш анча қулай бўлади.

Бу ерда тез-тез ҳалок бўлишга тўғри келади: душманлар отишмада сезиларли зарар етказади, мутантлар (айниқса, биринчи қисмдаёқ таниш бўлган қон сўрувчи) ва умуман бир-икки зарба билан нариги дунёга равона қилади, даволаниш анча узоқ давом этади. Айтганча, баъзан бу кулгили туюлади. Дори-дармон қутичасидан ташқари овқат ҳам соғлиқни тиклайди - отишма пайтида Скифнинг пана жойга яшириниб олиб, бир бўлак колбаса ёки бир бўлак батон еганини томоша қилиш жуда кулгили. Лекин ўйин шартлари шунақа-да.

Дарвоқе, отишмаларнинг ўзи анча яхши – қуролни яхши сезасиз, замбаракларга турли яхшиланишларни илиб қўйиш мумкин, отишма товушлари ҳам кишини қувонтиради. Аммо рақибларнинг сунъий интеллектини қатъий бошқариш керак. Баъзида улар бизга эътибор қаратмайдилар, бошқа вазиятда эса том маънода кўзлари ҳамма нарсани кўради - қаҳрамонни тунда, фонаримиз ўчирилганда етарли масофадан кўра оладилар. Бевосита жанг пайтида рақиблар тез-тез тўпланишади ва бундай ҳолда уларни йўқ қилиш жуда осон. Кўп нарса ўйиннинг техник ижросини бузади ва вазият, айниқса, ёпиқ жойларда жуда қийин.

Душманлар деворлар орасидан ўтиб, йўлакларга тиқилиб, текстураларга қулайдилар ва бу, албатта, бундай даражадаги лойиҳа учун номақбулдир. Камига, ўйин яхши оптималлаштирилган эмас. Cyberpunk 2077 ва Atomic Heartни муаммосиз ҳазм қила оладиган етарлича кучли тизимда S.Т.А.L.К.Е.R. 2 қулай ишлаш чегарасига келади, баъзан жуда мураккаб саҳналарда сониясига 27-30 кадргача тушиб кетади. Шу билан бирга, шуттерни қандайдир ўта чиройли деб бўлмайди - ҳа, у замонавий кўринади, текстуралари аниқ, аномалиялар ва махсус эффектлар ранг-баранг. Аммо гарчи, ишлаб чиқувчиларда бундай мақсад бўлмаса-да, GSS Game Shorld студияси визуал жиҳатдан маълум бир стандартни ўрнатади деб ўйламаймиз. Ҳар ҳолда, оптималлаштириш яхшироқ ва хатолар камроқ бўлишини хоҳлар эдик.

**

Тан олиш керак, S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobylдан жуда хавотирланган эдик. Ишлаб чиқувчилар муваффақиятини такрорлай олармикан, ўйинчиларни яна шу сетинг билан қўлга кирита оладими, муҳитни яна бир бор тиклай оладими? Скепсисликка қарамасдан, GSS Game Shorld буларнинг барчасини амалга оширди. Шубҳасиз, техник ижрога ҳам, оптималлаштиришга ҳам жиддий эътирозлар бор.

Аммо қолган ҳамма нарсада бу  фақат замонавий графика, янгиланган геймплей, катта ўзгарувчанлик ва кашфиётчилик муҳити билан ҳақиқатан ҳам ўша “Сталкер”. Агар сизга “S.T.A.L.K.E.R.: Heart of Chornobyl” ёққан бўлса, унда “ Heart of Chornobyl ” ҳам бўш вақтингизни узоқ ҳафталарга қамраб олади - ўйин жуда катта, унда ўнлаб соатларни жойларни ўрганиш билан ўтказишингиз ва сюжет бўйича олдинга силжимаслигингиз мумкин.

Бу вақтлар оша ўтган ва ўзлигича қолган, ҳеч нарсага ўхшамайдиган ўзига хос шутер. Анъаналарга содиқлик ва ўз аудиториясининг сўровларини аниқ тушуниш учун – GSS Game Shorldга бир хил ҳурмат. Баглар эса... биринчи қисм ҳам техник муаммолар билан тўлиб-тошган, бу унинг диний ўйинга айланишига ҳеч қандай тўсқинлик қилмади. Шубҳасиз, S.T.A.L.K.E.R.: Heart of Chornobylни ҳам худди шундай тақдир кутмоқда.