Ko‘k choy: organizm uchun foydasi va zarari


Ko‘k choy – sayyoramizdagi eng qadimiy ichimliklardan biri bo‘lib, uning vatani Xitoy va Yaponiya hisoblanadi. Bugungi kunda uni har qanday supermarket, kafe yoki hattoki dorixonada uchratish mumkin. Ba’zilar uni ta’mi uchun ichsa, boshqalar salomatlik foydasi uchun tanlaydi. Ammo unda faqat ijobiy xususiyatlar mavjud emas. Keling, aniqlik kiritamiz: ko‘k choyning qanday foydasi bor, u zarar keltirishi mumkinmi va ko‘k choyni har kuni ichish mumkinmi?
Ko‘k choyning foydasi nimada?
Ko‘k choy – deyarli mo‘jizaviy mahsulotdir. U antioksidantlar, vitaminlar va mikroelementlarga boy. Quyida uning asosiy foydalarini sanab o‘tamiz:

Immunitetni qo‘llab-quvvatlaydi
Ko‘k choy tarkibidagi katexinlar – kuchli antioksidantlar bo‘lib, ular viruslarga qarshi kurashadi va qarish jarayonlarini sekinlashtiradi. Bu ayniqsa shamollash mavsumida foydali.
Yurak uchun foydali
Ko‘k choyni muntazam iste’mol qilish “yomon” xolesterin darajasini pasaytirishi va qon tomirlarni mustahkamlashi mumkin. U qon aylanishini yaxshilaydi va hatto bosimni biroz tushiradi.
Moddalar almashinuvini tezlashtiradi
Ko‘plab dietologlar ko‘k choyni vazn tashlamoqchi bo‘lganlarga tavsiya qilishadi. U metabolizmni faollashtiradi va ortiqcha suyuqlikni organizmdan yumshoq tarzda chiqarib yuboradi.

Aqlni ravshanlashtiradi
Kofein tufayli (ha, ko‘k choyda ham kofein bor!), bu ichimlik hushyorlikni oshiradi va diqqatni jamlashga yordam beradi, ammo qahvaga qaraganda yumshoqroq ta’sir qiladi.
Teri uchun foydali
Antioksidantlar erkin radikallar bilan kurashadi, bu esa terini toza, tarang va yoshroq qiladi.
Ko‘k choyning zarari
Ko‘k choy foydali bo‘lsa-da, ba’zi holatlarda u zarar keltirishi mumkin:

Kofeingа sezuvchanlik
Agar siz kofeinga sezgir bo‘lsangiz, ko‘k choy uyqusizlik, bezovtalik yoki yurak urishining tezlashishiga olib kelishi mumkin.
Ovqat hazm qilish muammolari
Ko‘k choyni och qoringa ichish tavsiya qilinmaydi. U oshqozon shilliq qavatini bezovta qilishi va noqulaylik tug‘dirishi mumkin.
Temir moddasi bilan mos kelmaydi
Choy ovqatdagi temirning so‘rilishiga to‘sqinlik qilishi mumkin, shuning uchun kamqonligi bo‘lganlar uni ovqatdan kamida 1 soat keyin ichishlari tavsiya etiladi.
Homiladorlik va emizish
Homilador ayollar ko‘k choyni ortiqcha ichmasliklari kerak – undagi yuqori kofein miqdori bolaga ta’sir qilishi mumkin. Shuningdek, u foliy kislotasining so‘rilishini pasaytiradi.

Ko‘p so‘raladigan savollar:
- Ko‘k choyni har kuni ichish mumkinmi?
Ha, lekin me’yorida — kuniga 2-3 piyola yetarli. Eng muhimi – choyni haddan tashqari ko‘p choy solib damlab va ayniqsa kechasi ko‘p ichmaslik kerak.
- Ko‘k choy bosimni ko‘taradimi yoki tushiradimi?
U qon tomirlarni kengaytiruvchi ta’sirga ega bo‘lib, bosimni biroz tushiradi. Ammo past bosimdan aziyat chekadigan odamlarda holsizlik yoki bosh aylanishi yuzaga kelishi mumkin.

- Ko‘k choy limon bilan foydalimi?
Albatta! Limon antioksidant ta’sirni kuchaytiradi va S vitaminini qo‘shadi. Bu ichimlik shamollashga qarshi yaxshi profilaktika va yozda tetiklantiruvchi vositadir.
- Ko‘k choy shakar bilan zararlimi?
Agar juda ko‘p shakar solinsa – foydasi, albatta, kamayadi. Yaxshisi, shakarsiz ichish yoki uni asal bilan almashtirgan ma’qul (lekin issiq choyga emas!).
Ko‘k choy ko‘p qirrali foydaga ega: u hushyor qiladi, moddalar almashinuvini yaxshilaydi, tomirlar va hattoki teriga ham yordam beradi. Ammo har qanday mahsulot kabi uni ham me’yor bilan ichish muhim. Kofeingа sezuvchan odamlarga, homiladorlarga va past bosimli kishilarga ehtiyotkorlik zarur. Agar ongli tarzda yondashilsa – bir piyola xushbo‘y ko‘k choy kuningizning ajoyib hamrohi bo‘ladi.