Махсус парваришсиз мазали қовоқ етиштириш усули
Қовоқ нафақат кузнинг рамзи ва “Ҳаллоwеен” байрамининг безаги, балки томорқангизда осон етиштириш мумкин бўлган мазали ва фойдали маҳсулот ҳамдир. Ҳар кимда ҳам боғни мураккаб парвариш қилиш учун вақт ва имконият мавжуд эмас, лекин қовоқни катта куч сарфламасдан етиштириш мумкин. Келинг, минимал ресурс ва вақт сарфлаган ҳолда буни қандай амалга оширишни кўриб чиқамиз.
Қовоқни томорқангизда етиштиришнинг афзалликлари
Ўз томорқангизда қовоқ етиштиришнинг кўплаб афзалликлари мавжуд. Қовоқ витамин А, C, калий ва магний каби фойдали моддаларнинг манбаи ҳисобланиб, уни кўп мақсадларда ишлатиш мумкин: қовоқдан шўрва, ширинлик, бўтқа ва яна кўплаб таомлар тайёрлаш мумкин. Бундан ташқари, у етиштириш шароитларига жуда инжиқ эмаслиги, уни озгина вақт ажрата оладиган боғбон ва ҳаваскорлар учун идеал ўсимликка айлантиради.
Қовоқ экиш учун тўғри жой танлаш
Қовоқ қуёшли жойлар ва намли унумдор тупроқни яхши кўради. Ўсимликлар кунига камида 6-8 соат қуёш нурини оладиган жойни танланг.
Чуқур ва яхши сингадиган тупроқли майдон бунга мос келади. Сув тўпланадиган жойлардан қочишга ҳаракат қилинг, чунки ортиқча намлик илдизларнинг чиришига олиб келиши мумкин.
Махсус парвариш талаб қилинмаслиги учун қовоқни қачон ва қандай экиш керак?
Қовоқ экиш учун энг яхши вақт – тупроқ етарли даражада яхши етилган пайт, одатда бу апрел охири – май бошига тўғри келади. Агар об-ҳаво илиқ бўлса, қовоқни бевосита очиқ ерга экиш мумкин. Экишни енгиллаштириш ва парваришни камайтириш учун жўякларни олдиндан тайёрланг, уларга компост ёки чириган гўнг қўшинг, бу ўсимликларни зарур озиқ моддалар билан таъминлайди. Уруғларни тахминан 3-5 см чуқурликда экинг ва яхши суғоринг.
Экишдан кейин қовоқ парваришини қандай камайтириш мумкин?
Қовоққа парваришни камайтириш учун мулчалаш, яъни тупроқни ёпишдан фойдаланинг. Ниҳол атрофидаги тупроқни намликни сақлаш ва бегона ўтлар ўсишини олдини олиш учун майда ёғоч тарашалари ёки сомондан иборат мулча қатлами билан ёпинг. Суғоришни фақат қурғоқчилик даврида давом эттиришга ҳаракат қилинг. Бундан ташқари, қовоқ кўпгина зараркунандаларга чидамли, лекин муаммолар пайдо бўлса, уларни камайтириш учун биологик дорилардан фойдаланиш мумкин.
Қовоқни етарлича етилганини қандай билиш мумкин?
Қовоқ яхши етилганда, унинг пўстлоғи қаттиқ ва ялтироқ, ранги эса тўқ бўлади, одатда бу сентябр ёки октябрларга тўғри келади. Ўсимликнинг барглари сўлий бошлайди, меваси эса осонликча поясидан ажратилади. Терилган қовоқларни сақлаш муддатини ошириш учун қовоқни кесганда тахминан 5 см узунликда кичик думчасини қолдирган ҳолда кесиш энг яхши усул ҳисобланади.
Терилган қовоқларни тўғри сақлаш
Терилган қовоқларни пўстлоғини қаттиқлаштириш учун бир неча кун давомида қуёшда яхшилаб қуритиш керак. Сўнгра уларни салқин, қоронғи ва яхши шамоллатилган жойда сақланг. Қовоқни сақлаш учун оптимал ҳарорат тахминан 10°C бўлади. Тўғри сақлаш меваларнинг таъми ва тузилишини бир неча ой давомида сақлаш имконини беради.