“Muhtasham yuz yil”: turk serialining durdonasi haqida bilmoqchi bo‘lgan barcha qiziqarli faktlar


“Muhtasham yuz yil” – bu oddiy serial emas, balki turk televideniyesi tarixida chuqur iz qoldirgan davrdir. Ushbu loyiha 2011-yilda efirga chiqqanidan beri butun dunyo tomoshabinlarining qalbini zabt etdi. Syujet, hashamatli liboslar, boy dekoratsiyalar, zo‘r aktyorlik ijrosi va, albatta, qiziqarli ssenariy uni haqiqiy afsonaga aylantirdi. Nega bu serial bunchalik mashhur bo‘lib ketdi va bu fenomen ortida nima yotadi? Keling, birga aniqlaymiz.
Muhtasham yuz yil: syujeti
“Muhtasham yuz yil” – tarixiy drama bo‘lib, voqealar garchi badiiy tarzda talqin etilgan bo‘lsa-da, Usmoniylar imperiyasi tarixiga asoslangan. Syujet imperiyaning eng mashhur va qudratli hukmdorlaridan biri – Sulaymon Qonuniy davriga bag‘ishlangan. Ammo tomoshabinlarni faqat siyosiy voqealar emas, balki muhabbat hikoyasi – ayniqsa, sulton va uning sevgilisi Xurram Sulton o‘rtasidagi munosabatlar ham o‘ziga tortdi.

Asosiy syujet
Voqealar asosan saroydagi hokimiyat uchun kurash, fitnalar, va sulton Sulaymon hayotidagi dramatik voqealar atrofida aylanadi. E’tibor markazida – Xurram Sulton bo‘lib, u past tabaqadan bo‘lishiga qaramay, haramda katta mavqega ega bo‘ladi va hatto sultonning rafiqasiga aylanadi.
Serialda siyosiy ziddiyatlar bilan birga shaxsiy his-tuyg‘ular, manipulyatsiya, sevgi, xiyonat va hokimiyat uchun kurash ko‘rsatiladi. Sulton va uning xotinlari hayoti, ularning o‘rtasidagi raqobat, bosh xotin unvoni uchun bo‘lgan janglar va Sulaymon bilan uning o‘g‘illari o‘rtasidagi ziddiyatlar serialga nihoyatda dramatik ohang bag‘ishlaydi.
Filmlarni TelecomTV veb-saytida tomosha qiling. Tugmani bosing va 7 kun davomida bepul kirish imkoniyatiga ega bo‘ling.

Xususan, Xurram Sulton obraziga alohida e’tibor qaratilgan. U aqlli, ayyor, kuchli ayol sifatida tasvirlanadi hamda ana shunday xususiyatlari sababli uni ham hurmat qilish va shu bilan birga undan qo‘rqib turishlariga sababchi bo‘ladi, uning siyosiy o‘yindagi mahorati esa tomoshabinlarda hayrat uyg‘otadi.

Haqiqiy tarixiy voqealar
Serialda ko‘plab voqealar tarixiy haqiqatga asoslangan bo‘lsa-da, rejissyor va ssenariy mualliflari ko‘rkamlik uchun badiiy o‘zgarishlar kiritishgan. Masalan, qo‘shni davlatlar bilan urushlar yoki sultonning vorislari o‘rtasidagi kurash voqealari biroz bo‘rttirilgan. Ammo aynan shunday dramatik elementlar serialga kuchli emotsional ohang qo‘shgan.
Muhtasham yuz yil: treyleri
Muhtasham yuz yil: aktyorlar, ularning rollari va Instagram sahifalari
Serialning ommalashishida muhim omillardan biri – aktyorlarning zo‘r va mohirona ijrosidir. Har bir fasl tomoshabinga nafaqat go‘zal tasvirlar, balki kuchli dramatik o‘yinni ham taqdim etdi. Quyidagi asosiy aktyorlarni alohida ta’kidlash mumkin:
Filmlarni TelecomTV veb-saytida tomosha qiling. Tugmani bosing va 7 kun davomida bepul kirish imkoniyatiga ega bo‘ling.

Halit Erganch — Sulton Sulaymon Qonuniy
Halit Erganch Sulton Sulaymon Qonuniy rolini ijro etgan va uning ushbu loyihadagi ishtiroki serial uchun hal qiluvchi nuqta bo‘lgan. Erganch ijrosidagi Sulaymon – shunchaki qudratli hukmdor emas, balki murakkab va chuqur insoniy obrazga ega qahramondir. Sulaymon nafaqat kuch va hokimiyat timsoli, balki sevgi va azobni his qila oladigan inson sifatida tasvirlangan. Halit Erganchning hayratlanarli xarizmasi tufayli tomoshabinlar butun dunyo bo‘ylab uning obrazini sevib qolishdi va 4 fasl davomida unga hamroh bo‘lishdi.
Meryem Uzerli — Xurram Sulton
Meryem Uzerli Xurram Sulton rolida – Roksolana tarixini jonli, qiziqarli va murakkab qilib yaratgan aktrisa. Uning ijrosida Xurram oddiygina sultonning ayoli emas – u aqlli, hisob-kitobli va qat’iyatli shaxs bo‘lib, hokimiyat yo‘lida har narsaga tayyor kuchli shaxsdir. Uzerli bu obrazi orqali rolga ajoyib emotsional chuqurlik baxsh etdi. Uning ijrosidagi Xurram kuch va ayyorlik timsoli sifatida jahon ommaviy madaniyatida afsonaviy obrazga aylangan.
Selma Ergich – Xadicha
“Muhtasham yuz yil” serialida Xadicha – sultonning kenja singlisi sifatida tasvirlanadi. U 16 yoshida Sulton Selimning yaqin xizmatkorlaridan biri bo‘lgan Iskandar poshoga turmushga beriladi. Ularning yoshidagi farqi katta bo‘lib, taxminan 30 yilni tashkil etgan. Shu sababli, to‘yidan bir necha yil o‘tib, Xadicha beva qolganiga ajablanmasa ham bo‘ladi. Qahramonning og‘ir taqdiri turk aktrisasi tomonidan mohirlik bilan talqin etilgan va u ko‘plab tomoshabinlarning sevimli obraziga aylangan.
Okan Yalabik – Ibrohim Posho
Okan Yalabik ijro etgan Ibrohim Posho – sultonning buyuk vaziri va eng ishonchli odamlaridan biri rolini o‘ynadi. U serialdagi eng yodda qolarli qahramonlardan biriga aylandi. Ibrohim – nihoyatda katta hokimiyatga ega bo‘lgan, lekin ayni paytda sultoniga sodiq inson sifatida tasvirlangan. Biroq, uning fojeali taqdiri hech kimni befarq qoldirmadi va Yalabikning aktyorlik mahorati aynan shu kontekstda serialdagi eng kuchli ijrolardan biri sifatida tan olindi.
Muhtasham yuz yil nechta fasl va qismdan iborat?
“Muhtasham yuz yil” jami 4 fasl va 139 qismdan iborat. Serial 2011-yilda boshlangan va 2014-yilda yakunlangan. Hikoya Sulaymonning 46 yillik hukmronligini, Xurram bilan munosabatlarini hamda o‘sha davr siyosiy voqealarini qamrab oladi. Har bir fasl yangi intriga va dramatik burilishlar olib kirgan.

Har bir qism voqealarga boy: siyosiy fitnalar, taxt uchun kurash, shaxsiy fojialar, g‘alabalar va sevgi sarguzashtlari tomoshabinni o‘ziga jalb qilib, ularni serial qahramonlari bilan birga qayg‘urishga majbur qilgan.
Filmlarni TelecomTV veb-saytida tomosha qiling. Tugmani bosing va 7 kun davomida bepul kirish imkoniyatiga ega bo‘ling.

Muhtasham yuz yil: qiziqarli faktlar
1. Haqiqiy voqealar va uydirma elementlar
“Muhtasham yuz yil” seriali tarixiy shaxs – Usmoniylar imperiyasini 1520-yildan 1566-yilgacha boshqargan Sulton Sulaymon I asosida yaratilgan. Biroq, ko‘plab tarixiy filmlar va seriallar kabi, ushbu shou ham to‘qima elementlar va voqealarni o‘z ichiga oladi. Masalan, Sulaymon va Xurram o‘rtasidagi munosabatlar hamda serialdagi ko‘plab fitnalar – bu badiiy talqindir. Xurram aslida haqiqiy ayol bo‘lgan bo‘lsa-da, uning hayotidagi ko‘plab voqealar serialda ancha bo‘rttirilgan yoki o‘ylab topilgan.
2. Hashamatli kostyumlar va dekoratsiyalar
Serialning eng e’tiborga loyiq jihatlaridan biri bu – hashamatli kostyumlar va dekoratsiyalar. 16-asr Usmoniylar imperiyasi muhitini yaratish uchun kostyumchilar va dekoratorlar juda katta mehnat qilgan. Har bir kostyum qo‘lda tikilgan, ularning ko‘pchiligi qimmatbaho toshlar bilan bezatilgan, matolar esa eng qimmat materiallardan tanlangan. Asosiy qahramonlar uchun tikilgan kostyumlarning narxi o‘n minglab dollarga yetgan.

Dekoratsiyalar ham sinchkovlik bilan ishlab chiqilgan: serialda aks etgan saroylar juda aniqlik bilan tiklangan. Taqdim etilgan sahnalarning ba’zilari haqiqiy tarixiy obyektlar, masalan, Topkapi saroyida olingan bo‘lsa, ko‘plab epizodlar maxsus qurilgan pavilyonlarda suratga olingan.
3. Aktrisa Meryem Uzerli – serial ramziga aylangan
Xurram Sulton rolini ijro etgan Meryem Uzerli serialdan so‘ng haqiqiy yulduzga aylandi. U aktyorlik mahorati bilan xalqaro e’tirofga sazovor bo‘ldi va u ijro etgan obraz kult maqomiga yetdi. Qizig‘i shundaki, nemis millatiga mansub bo‘lgan aktrisa bu rol uchun maxsus turk tilini o‘rgangan. Serialdagi muvaffaqiyatli debyutidan so‘ng Meryem Uzerli turk kinosanoatida va xalqaro miqyosda faoliyatini davom ettirdi.
4. Turkiyada senzura cheklovlari qattiq emas
Ko‘plab boshqa davlatlardan farqli o‘laroq, Turkiyada tarixiy seriallarga juda qattiq senzura qo‘yilmaydi. “Muhtasham yuz yil” serialida sulton va uning ko‘ngilxush ayollari hayoti bilan bog‘liq sahnalar ochiq tasvirlangan. Masalan, Sulaymon va Xurram o‘rtasidagi sevgi sahnalari jiddiy bahs-munozaralarga sabab bo‘lgan.
Boshqa tomondan, serial ba’zi cheklovlarga ham duch kelgan: masalan, diniy e’tiqodlar tufayli ayrim sahnalar o‘zgartirilgan yoki televideniye efirida kesib tashlangan.

5. Aktyorlar qat’iy kastingdan o‘tgan
Serialda ishtirok etish uchun aktyorlar qat’iy tanlovdan o‘tishlari kerak edi. Eng murakkab sinovlardan biri bu – turkcha lahja bo‘lib, aktyorlar tayyorlov jarayonida aynan sulton zodagonlariga xos ohangda so‘zlashishni o‘rganishgan. Masalan, Ibrohim posho rolini ijro etgan Okan Yalabik maxsus darslar olib, sulton zodagonlariga xos lahjada so‘zlashishga tayyorlangan.
Kasting jarayoni ham nooddiy bo‘lgan: serial jamoasi tanlov paytida tarixchilar hamda XVI-asr madaniyati va modasi bo‘yicha mutaxassislar bilan faol hamkorlik qilgan.
6. Haqiqat va afsonalar uyg‘unligi
Serial syujeti Sulton Sulaymon va uning yaqin safdoshlari haqida haqiqat va afsonalarni aralashtirib beradi. Masalan, Xurramning sulton bo‘lishi haqidagi hikoya serialda afsonaviy ruhda talqin qilingan. Aslida esa uning hokimiyat tepasiga chiqishi ancha murakkab va unchalik ham romantik bo‘lmagan.
Bundan tashqari, ko‘plab tarixchilar Xurram obrazi buzib ko‘rsatilganini va uning Usmoniy imperiyasidagi roli serialdagidek muhim bo‘lmaganini ta’kidlaydilar.

7. Grim va makiyaj – san’at darajasida
Serial qahramonlari XVI-asr aholisi kabi ko‘rinishlari uchun grimchilar va vizajistlar turli usullarni qo‘llashgan. Tabiiy ko‘rinish yaratish uchun tabiiy materiallardan foydalanganlar. Masalan, o‘sha davrga xos soch turmaklari, sun’iy soqollar va imperator zodagonlarining nafisligiga urg‘u beruvchi maxsus bo‘yoqlar ishlatilgan.
Xurram obrazini yaratishda ham uning ijtimoiy maqomi va syujetdagi o‘zgarishlarga qarab soch va makiyaj doimiy tarzda yangilab borilgan.
8. Sulaymon va Xurram – sevgi timsoliga aylangan juftlik
Serialda Sulaymon va Xurramning sevgisi asosiy mavzulardan biri bo‘lib, ularning munosabatlari ehtirosli va murakkab tarzda ko‘rsatilgan. Tarixchilarning fikricha, real hayotda ham bu munosabatlar mustahkam bo‘lgan, lekin ularning nikohiga siyosiy va shaxsiy omillar kuchli ta’sir ko‘rsatgan. Serialda esa ularning sevgisi romantik va ilhomlantiruvchi tarzda aks ettirilgan bo‘lib, bu juftlikni televideniye tarixidagi eng sevimli obrazlardan biriga aylantirgan.
Filmlarni TelecomTV veb-saytida tomosha qiling. Tugmani bosing va 7 kun davomida bepul kirish imkoniyatiga ega bo‘ling.

9. Rejissyor Durul Taylan va uning qarashi
Serial muallifi Durul Taylan tarixiy voqealarni qanday aks ettirish borasida o‘ziga xos qarashga ega edi. U serialni iloji boricha dramatik va emotsional qilishga intilgan, shu bilan birga detallar, jumladan, kostyumlar va ssenariy jihatlariga katta e’tibor bergan. Durul Taylan tarixiy haqiqat va kino san’atining uyg‘unlashuviga erishishga harakat qilgan.

10. “Muhtasham yuz yil”ning turk seriallari mashhurligiga ta’siri
“Muhtasham yuz yil” butun dunyo bo‘ylab turk seriallarining ommalashishiga katta hissa qo‘shgan. Uni mashhur seriallar ajdodi deb bejizga aytishmaydi. Serial muvaffaqiyatidan so‘ng “Beqaror” va “Sevgi iztirobi” kabi boshqa ko‘plab turk seriallari xalqaro bozorlarga chiqishga muvaffaq bo‘ldi. Shou Turkiya tarixi, madaniyati va an’analariga qiziqishni kuchaytirib, jahon tomoshabinlarini turk kinosiga jalb qildi.
Muhtasham yuz yil: davomi
Garchi “Muhtasham yuz yil” 2014-yilda yakunlangan bo‘lsa-da, uning mashhurligi so‘nmagan. 2015-yilda serialning spin-offi – “Muhtasham yuz yil: Kyosem imperiyasi” e’lon qilindi. Bu yangi loyiha Usmoniylar imperiyasining yana bir buyuk ayoli – Kyosem Sulton haqida hikoya qiladi. Unda asl serialning ko‘plab an’analari saqlanib qolgan, ammo syujet yangi qahramonlar va tarixiy voqealar atrofida aylanishda davom etadi.
Ba’zi muxlislar Sulaymon va Xurram haqidagi asl voqeani davom ettirishni kutishda davom etmoqda, ammo serial asosida yangi qismlar yoki filmlar bo‘yicha rasmiy bayonotlar hozircha e’lon qilinmagan.
“Muhtasham yuz yil” shunchaki serial emas, balki butun boshli madaniy davr bo‘lib, u jahon kinematografiyasida unutilmas iz qoldirdi. Uning qahramonlari, tarixiy voqealari va dramatik burilishlari millionlab tomoshabinlarning e’tiborini tortdi. Epik kostyumlar, hayratomuz dekoratsiyalar va, albatta, aktyorlarning a’lo darajadagi ijrosi bu loyihani haqiqiy durdonaga aylantirdi. Shou yakuniga yetgan bo‘lsa-da, “Muhtasham yuz yil”ga bo‘lgan qiziqish hanuzgacha davom etmoqda, uning qahramonlari esa tomoshabinlar orasida sevimli bo‘lib qolmoqda.
Muhtasham yuz yilni tomosha qiling
Filmlarni TelecomTV veb-saytida tomosha qiling. Tugmani bosing va 7 kun davomida bepul kirish imkoniyatiga ega bo‘ling.
