Янги «Блэйд»: Нима учун уч йил олдин эълон қилинган фильм ҳалигача чиқмади?
Роппа-роса уч йил олдин Marvel Studios`нинг навбатдаги блокбастери «Абадият» катта экранларга чиққанди, бу инсоният цивилизациясининг ривожланишини яширинча «кузатаётган» бир нечта ўзга сайёралик суперқаҳрамонлар тарихидир.
Оскар мукофотига сазовор бўлган режиссёр Хлои Чжао жалб қилинганига қарамай, лента прокатда муваффақиятсизликка учради, студия ушбу сюжет йўналишини янада ривожлантиришдан бош тортди ва фильм томошабинлар хотирасида Блэйднинг қасоскорлар кино оламидаги дебютига ишора қилинган титрлардан кейинги саҳна туфайли қолди. Камео мухлисларни қойил қолдирди, Кевин Фейж вампир овчиси ҳақидаги фильм устида иш бошланганини тантанали равишда эълон қилди ва...
Мана уч йилдирки, ҳеч нарса. Келинг, нималар нотўғри бўлганини аниқлаб олайлик ва қачон бўлмасин Бледни яна кўриш-кўрмаслигимизни билиб олайлик.
“Абадият”даги Блэйдга ишора ҳақиқатан ҳам кўпчилик учун кутилмаган, айниқса, томошабинларга ҳеч нарса кўрсатилмагани билан таъсирли бўлди. Картинанинг якуний кадрларида Кит Харингтоннинг қаҳрамони Дейн Уитмен қудратли Эбон қиличини қўлга олмоқчи бўлади, аммо кадр ортида кимдир бўлажак Қора рицарнинг ёвузликка қарши курашга бор кучини бағишлашга тайёрми ёки йўқлигини сўрайди. Бу ҳақда визуал тасдиқ йўқ эди, лекин, айниқса, улар мақтанишни истасалар, тикишни яшириб бўлмайди — Marvel студияси дарҳол томошабинларнинг сўровига жавоб берди ва Блейд Дейн билан мулоқот қилганини, у Махершал Алининг вампир овчисини ўйнашини ва бу қаҳрамоннинг албатта ўз филми бўлишини тасдиқлади.
Комикс мухлислари Бладе аллақачон катта экранда намойиш этилганини жуда яхши билишади ва бу жуда муваффақиятли. 1990 йиллар ва 2000 йиллар оралиғида Уэсли Снайпс бош ролни ижро этган учта фильм чиқди ва уларни муваффақиятли деб аташ мумкин — улар прокатда ўзини оқлади, ўз аудиториясини топди ва ўзига хос муҳит туфайли ҳатто диний мақомга эга бўлди. Ўша пайтда тушунарли бўлган сабабларга кўра, Марвел эски материалга қайтишни хоҳламади ва янги сюжет линиясига, янги актёрлар ва бошқа кўринишга эътибор қаратди. Дастлаб, “Ой нури” ва “Яшил китоб”даги роли учун танқидчиларнинг эътирофига сазовор бўлган Али билан қайта ишга тушириш ғояси муваффақиятга кафолатлангандек туюлди, аммо у ҳали ҳам у ерда. Хўш, нима бўлди?
Қисқача айтганда, Blade Марвел учун ручкасиз чамадон бўлиб чиқди. Бир томондан, қаҳрамон потентсиал жиҳатдан жуда ёрқин, нафақат жамоани ўз атрофига бирлаштиришга, балки жамоатчилик эътиборини жалб қилишга қодир. Ярим вампир атрофида Қасоскорлар оламида ноқулай бўлган қаҳрамонлар ва ёвузларга мурожаат қилиб, бутун бир янги дунёни қуриш мумкин. Бўрилар, сеҳргарлар, мутантлар — уларнинг барчаси Blade компаниясида экранда Ўргимчак одам ёки Капитан Америка жамоасидан кўра яхшироқ кўринади. Шу билан бирга, франшизанинг сеҳрли, мистик ва ғайритабиий таркибий қисми алоҳида муҳитга эга бўлиб, уни сақлаб қолиш осон эмас. Сеҳр-жоду кўпроқ зулмат, шафқатсизлик, қон талаб қилади — буни аллақачон мавжуд бўлган доираларга киритиш осон эмас. Бундан чиқди, Блейд керак экан-у, лекин у шу қадар ўзига хоски, унга жой топиш муаммо бўлиб қолади.
Шунинг учун фильм устида ишлаш жуда қийин. Студия сценарий муаллифлари ва режиссёрларини саралаб олади, аммо қайси фильмни — қора комедияни, қўрқинчли ёки мистик жангари фильмни кўришни хоҳлашини аниқлай олмайди. Маълумки, Махершала Алининг ўзи “Блейд”нинг тоналлиги замонавий кинокомикслардан қоронғироқ бўлишига умид қилади. Бу аллақачон янги картина муаллифлари ва ижодкорлари учун эркинлик даражасини сезиларли даражада камайтирди. Қўшимча чеклов шуки, Marvel фильмни асосан қора танли муаллифлардан иборат жамоа билан суратга олишни хоҳлади — бу “Қора пантера” билан жуда яхши ишлади, нима учун муваффақиятли тажрибани такрорламаслик керак. Афсуски, бу ҳам таянч эмас, балки ғилдиракдаги таёқ бўлиб чиқди — гўё рулда туришни хоҳловчилар ҳам етарли, аммо бирор нарсага арзийдиган нарса яратишнинг иложи йўқ.
Режиссёрлик лавозимига биринчи бўлиб Голливуддаги энг истиқболли янги мустақил муаллифлардан бири ҳисобланган покистонлик Бассам Тариқ тайинланди. Фейж ва Тариқ тезда умумий тил топишди, сценарий ёзиладиган классик сюжетни танладилар ва... Кўринишидан, студия суратга олиш олди тайёргарлигини олиб борди, премьера санасини 2023 йил ноябрга белгилади, аммо иш бундан нарига силжимади. Тариқ қотиб қолган лойиҳа ичида бир йил ўтириб, чиқиб кетишни сўради — шундай қилиб, “Блейд” яна режиссёрсиз қолди. Йўл-йўлакай маълум бўлдики, сценарийнинг биринчи қораламалари продюсерларни ҳам, бош роль ижрочисини ҳам қониқтирмайди ва сюжетни қайта ишлаш учун “Х-97 одамлари” телесериали муаллифи Бо Демаё чақирилди.
Оркестрнинг янги дирижёри “Рикнинг оқ танли йигити” ўткир сюжетли драмасининг муаллифи ва “Лавкрафт мамлакати” сериалининг яратувчиларидан бири бўлган франсуз Ян Деманж тайинланди. У билан бирга ссенарий муаллифи Майкл Старберри “Блэйд” устида ишлай бошлади, у “Улар бизни кўрганда” драмасининг бир нечта эпизодлари ссенарийларини ёзган. Старберрига янги филм ссенарийсини нолдан бошлаш буюрилганди — “Блэйд” филмини суратга олиш яна кейинга қолдирилди. Афсуски (эҳтимол, бахтга қарши) янги ссенарий яна ҳеч кимни қониқтирмади — “Ҳақиқий детектив”нинг учинчи мавсумида Али билан ҳамкорлик қилган Ник Питссолатто зудлик билан Старберрига ёрдамга жалб қилинди. Питссолатто олов билан ишлашга киришди, лекин барибир керакли вақтда улгурмади - 2023-йил ёзида ссенарий муаллифларининг иш ташлаши бошлангунга қадар суратга олиш ишлари бошланмади ва "Бладе" яна паузага чиқди.
Шу пайтда бош рол ижрочисининг тоқати тугади — Маҳершала Али қаҳрамондан ажралиш истагини билдирди. Студия актёрни хавотирланишга ҳожат йўқлигига, тез орада суратга олиш бошланишига ишонтирди, ўзи эса шу вақт ичида яна ссенарийнависни алмаштирди, энди “Яшил чироқ”, “Логан” ва “Бегона: Аҳд” филмларининг ҳаммуаллифи Майкл Грин босма машинага ўтирди ва Деманж билан хайрлашди. Фейж қандай қилиб Алининг кетишига тўсқинлик қилаётганини билмайман-у, лекин режиссёр ва ссенарий муҳаррирларини танлашдаги янги ечимлар Бледнинг аҳволини янада оғирлаштирарди. 2024 йил ўрталарига келиб, жамоа асл кайфиятни бутунлай йўқотди, филмнинг бюджети кескин камайди ва вампир овчиси бош қаҳрамондан иккинчи ёки ҳатто учинчи план қаҳрамонига айланди.
Айни пайтда “Блэйд” ҳали ҳам тасдиқланган ссенарийга эга эмас, режиссёр билан шартнома тузмаган, суратга олишни бошлаш муддатларини аниқламаган. Буларнинг барчаси Marvel Studios келажакда лойиҳа ҳақида якуний тасаввурга эга эмаслигини кўрсатади. Афтидан, можаро “шафқатсизлик ёки оилавий кино” чегараси бўйлаб ўтади. Бир томондан, қаҳрамон образи экранда энг шафқатсиз саҳналарни, масалан, Уэсли Снайпс билан машҳур бўлган учта классик филмни гавдалантиришни талаб қилади. Бошқа томондан, Marvelдан юқорига кўтарилаётган Disney компанияси оилавий ўйин-кулгига йўналтирилган консерватив стратегиянинг тарафдори бўлиб қолмоқда, бу эса сичқонча бренди остида чиқадиган филмлар максимал даражада “таралиши” ва ифлосликдан тозаланиши кераклигини англатади. Оддий ечимга эга бўлмаган дуализм ана шундай.
Дарвоқе, афтидан, бу ошхонанинг ичида муросасозлик ва кутилмаган ечимлар бўлиши мумкин. Биринчидан, Дисней экран шафқатсизлиги масаласида ён беришга тайёр — “Дедпул ва Росомаха” ва янги “Бегона” филмларининг муваффақияти Р рейтингига эга филмлар онлайн платформаларда болалар эртаклари ва оилавий комедиялар билан ёнма-ён бўлиши мумкинлигини кўрсатади. Иккинчидан, ўша “Дедпул 3” Уэсли Снайпс ҳали ҳам эгарда эканлигини кўрсатди ва агар биз янги “Блейд” ўрнига бу образда ўзини кўрсатган актёр билан “Блейд 4”ни кўрсак, ҳеч ҳам ажабланмайман. Ниҳоят, Блейд амалга ошмаган фантазия бўлиб қолиши ҳам эҳтимолдан холи эмас. Охир-оқибат, ёмон-ёмон, лекин Marvel ўз режаларидан Канг Истилочи филмларини ўчириб ташлади ва бутун бир фаза унга боғланган эди. Шу пайтгача яхши ёритилмаган Бледни келажакдаги сюжетлардан ўчириб ташлаш қийин эмас.
“Блейд” филмининг логотипи туширилган плаш ҳозирча Марвел Студиоснинг расмий эълон қилинган режаларида мавжуд, гарчи филмнинг ссенарий муаллифи ҳам, режиссёри ҳам, ҳатто тахминий чиқиш санаси ҳам йўқ. Маҳершала Али бош рол учун номзодлар рўйхатида етакчилик қилаётган беш йил ичида ва вампир овчиси ҳақидаги яккахон филмни чиқариш режалари эълон қилинганидан бери уч йил ичида Голливуд гўштқиймалагич юзлаб ғояларни, ўнлаб ссенарий қораламаларини, олтилаб муаллифларни ва эҳтимол юз минглаб долларларни қиймалаб кўрди. Аммо натижалар йўқ ва улар пайдо бўладими-йўқми номаълум. Эҳтимол, биз улкан комикс-империя қулаши арафасидамиз, “Блейд” эса Marvel Studios ичидаги инқирознинг даракчисидир. Эҳтимол, бу биз икки йилдан кейин эслолмайдиган франшизанинг катта йўлидаги кичик тўсиқдир.