15.02.2025
(yangilandi 03.03.2025)
“Qizil g‘unchalar” uzbek tilida: taqiqlashmoqchi bo‘lgan turk seriali


Muallif
Masha Mashkova
“Qizil g‘unchalar” serialining premyerasi 2023-yil oxirida bo‘lib o‘tdi. Keskin syujetli dramani rejissyori Omyur Atay, ssenariyni esa Najotiy Shohin yozgan. Serial Turkiyada hukm surayotgan ikki qarama-qarshi tartib haqida hikoya qiladi, bu esa nafaqat tomoshabinlarning, balki mahalliy hukumatning ham e’tiborini tortdi. Serial taqdiri qanday kechdi, uni nega taqiqlamoqchi bo‘lishdi va boshqa qiziqarli tafsilotlar bilan quyida tanishing.
“Qizil g‘unchalar”: eng qiziqarli 5 ta fakt
- “Qizil g‘unchalar” garchi dastlab faqat bitta mavsum rejalashtirilgan bo‘sa-da, serialining 2 fasli bor. Loyihani davom ettirish qarori yuqori reytinglar va muxlislarning talablariga javoban qabul qilingan. Tomoshabinlar prodyuserlarga davom etishini so‘rab, yuzlab xatlar yo‘llashgan. Natijada, 2024-yil bahorida serialning 2-mavsumi rasman e’lon qilindi.
- Serial nafaqat turk tomoshabinlarini lol qoldirdi, balki boshqa mamlakatlarda ham yuqori baholarga ega bo‘ldi. “Qizil g‘unchalar”ning KinoPoisk’dagi reytingi 8.5 ballni, IMDb’da esa 7.6 ballni tashkil qiladi. Ma’lumki, IMDb tanqidchilari juda talabchan.
- Davlat senzurasining munosabati esa unchalik ijobiy bo‘lmadi. Serial atrofida katta mojaro yuzaga keldi. Hukumat ssenariynavislarni diniy qarashlarga qarshi chiqishda aybladi va ishlab chiqarishni to‘xtatishni talab qildi. Ammo taqiq faqat ayrim joylarda suratga olish jarayoniga ta’sir qildi, prodyuserlar esa ochiq kechirim bilan qutulishdi.
- Serialda ayrim qahramonlar diniy e’tiqodni o‘z manfaatlari yo‘lida qanday ishlatayotgani aniq tasvirlangan. Diniy sektada o‘ziga xos qoidalar hukmron edi – barcha ularga tug‘ilishidan boshlab bo‘ysunishi shart edi. Aslida, bu odamlar hech qanday yovuzlik qilmagan, lekin hokimiyatga bitta noto‘g‘ri odam kelishi bilan hamma narsa o‘zgarishi tasvirlangan.
- Serial nomi turk kelinlarining urf-odatlariga ishora qiladi. Turkiyada kelinlar odatiy oq ko‘ylak emas, balki qizil atirgul tusidagi liboslarda turmushga chiqishgan. “G‘uncha” so‘zi esa yosh kelinning beg‘ubor go‘zalligiga ishora qiladi.