Alisher Usmonov: farzandlari, boyligi, mojarolari va “Forbes” milliarderining hayotidagi boshqa faktlar
Alisher Usmonovning obrazi madaniyat va biznes dunyosidagi eng ziddiyatli obrazlardan biridir. Bir tomondan – mehribon turmush o‘rtoq, iste’dodli inson va saxiy homiy, ikkinchi tomondan – mojaroli biznesmen. Ha, uning hayoti – bu biznes, siyosat va boy shaxsiy hayotning aralashmasi bo‘lib, ko‘plab taqdir burilishlarini o‘z ichiga oladi. Biz Alisher Usmonov – O‘zbekiston va xorijdagi eng nufuzli insonlardan biri bo‘lgan milliarderning biografiyasidagi eng qiziqarli faktlarni to‘pladik.
Alisher Usmonov kim? Biografiyasi
Tug‘ilgan sanasi: 1953-yil 9-sentabr
Burji: Sunbula
Tug‘ilgan joyi: Chust
Alisher Usmonov – dunyodagi eng boy insonlardan biri bo‘lib, o‘z faoliyatini SSSR davrida boshlagan. Prokuror oilasida tug‘ilgan, qat’iy muhitda tarbiyalanganiga qaramay, oilaning to‘ng‘ich va sevimli farzandi bo‘lgan. U yoshligidan nafaqat tadbirkorlikka, balki qilichbozlikka ham qiziqqan. Alisher hatto sport ustasi unvoniga ham ega! Ammo biznes dunyosi uni ko‘proq jalb qilgan.
1976-yilda Moskva Xalqaro munosabatlar institutini tamomlaganidan so‘ng, u katta biznesda omadini sinab ko‘rishga qaror qildi. Yosh diplomat har doim foydali aloqalarni o‘rnatishni yaxshi bilardi. Tug‘ma sezish qobiliyati, ajoyib aql hamda metallurgiya, telekommunikatsiyalar va texnologiyalarga to‘g‘ri investitsiyalar tufayli u milliardlab daromadga ega bo‘ldi.
Alisher Usmonov: biznes faoliyati
Usmonov bank sohasida faoliyat ko‘rsatgan – u “Birinchi mustaqil bank” direktorlar kengashida bo‘lgan. Shuningdek, “Rosneft”, “Almazyuvellireksport” va “MIG” hamta’sischisi edi. Aynan shu davrda u birinchi milliard dollarini ishlab topgan.
Gazpromning sho‘’ba korxonalaridan birida bosh direktor lavozimida ishlagan, “Metalloinvest” temir rudasi holdingini tashkil qilgan, “Kommersant” nashriyot uyini sotib olgan, shuningdek, Rossiyaning “MuzTV”dan tortib “Disney”gacha bo‘lgan telekanallariga investitsiya kiritgan.
Usmonov “USM Holdings” kompaniyasining 49% aksiyasiga egalik qiladi, bu kompaniya metallurgiya, tog‘-kon sanoati, telekommunikatsiyalar va texnologiyalar sohalarida faoliyat olib boradi. Shuningdek, u ilgari “Digital Sky Technologies”, keyinchalik esa Mail.ru Group va MegaFon IT-xablariga katta sarmoya kiritgan.
Usmonov nomi ko‘p bora Metalloinvest, MegaFon, Udokan Copper va Arsenal F.C. bilan bog‘langan. U 2022-yilda o‘z istagi bilan iste’foga chiqishidan oldin Xalqaro qilichbozlik federatsiyasi (FIE) prezidenti unvoniga ham ega edi.
Alisher Usmonov: mojarolar va sanksiyalar
1980-yillarda Usmonov hayotida birinchi qora kunlar boshlandi – uni “paxta ishi” bo‘yicha do‘stlari bilan birga hibsga olishdi. Ammo 2000-yillarning boshida O‘zbekiston Oliy sudi Usmonovni oqladi va ishni soxtalashtirilgan deb topdi.
Usmonovning ismi Kreml va Vladimir Putin bilan bog‘liq mish-mishlar sababli mojarolar markazida bo‘ldi. 2022-yilda biznesmen Yevropa Ittifoqi va AQShning qora ro‘yxatlariga kiritildi, uning aktivlari muzlatildi (R. Abramovich bilan o‘xshash holat). Usmonov sanksiyalarga qarshi Yevropa sudida kurashdi, lekin muvaffaqiyatga erisha olmadi.
2023-yil oktabr oyida tabloidlarda Usmonovning Germaniyadagi villasida tintuv o‘tkazilgani haqida xabarlar paydo bo‘ldi. Unda 5 ta avtomobil va boshqa qimmatbaho narsalar musodara qilingan. Usmonovning jamoasi bu xabarni tasdiqladi, ammo oradan bir yil o‘tib tergov to‘xtatildi.
Alisher Usmonov: rafiqasi va farzandlari
Usmonov yoshligida rossiyalik gimnastikachi Irina Viner bilan turmush qurgan. Sportchi hatto uning qamoqdan chiqishini kutgan. Romantik Usmonov unga ipak ro‘mol sovg‘a qilgach, Irina sovg‘ani qabul qilgan va shu bilan o‘zbek an’anasiga ko‘ra “ha” degan. Yillar o‘tib, Viner eng katta sovg‘a sifatida Moskvadagi Badiiy gimnastika markazini oldi.
2022-yil bahorida juftlik ajralishga qaror qilgani haqida ma’lum qilindi. Usmonov ajrashish uchun ariza topshirdi va yozda ular rasmiy ajrashishdi.
Biologik farzandlari bo‘lmasa-da, Usmonov Vinerning oldingi nikohidan bo‘lgan o‘g‘liga yaxshi o‘gay ota bo‘ldi. Natijada Anton muvaffaqiyatli restoran egasi bo‘ldi.
Usmonovning o‘z farzandlari bo‘lmasa-da, u 6 nafar jiyanining sevimli amakisi.
Ularning biri – Bobir Usmonov 2013-yilda fojeaviy tarzda halok bo‘lgan. Ammo bu voqeagacha u O‘zbekistonning birinchi xonimining jiyani, dizayner Diyor Usmonova bilan turmush qurgan edi.
Alisher Usmonovning jiyani Ganya Usmonova esa taniqli tennischi va Devis Kubogi ishtirokchisi Vadja Uzakovning rafiqasi.
Alisher Usmonovning boyligi (2024-yil)
Yaqinda “Forbes” jurnali Rossiyaning eng boy insonlari ro‘yxatining yangilangan versiyasini e’lon qildi. Ushbu ro‘yxatga 125 nafar kishi kirgan, ulardan biri, albatta, o‘zbek biznesmeni Alisher Usmonovdir.
2024-yilda Usmonovning boyligi $13,4 milliardga baholangan bo‘lib, u reytingda to‘qqizinchi o‘rinni egalladi. Ammo grafiklardan ko‘rinib turibdiki, o‘tgan yil davomida Usmonov daromad ko‘rmagan, balki mablag‘ sarflagan.
Alisher Usmonov: yangiliklar
2024-yil boshida Usmonov amerikalik “Forbes” jurnaliga qarshi sud jarayonida g‘alaba qozondi. Milliarder Vladimir Putin uchun “soxta vakil” bo‘lgani va “MegaFon” aksiyalarini sotib olgani haqidagi ayblovlarni rad etdi.
Gamburg sudi Usmonov tarafini olib, ushbu maqolalarni soxta va milliarder obro‘siga putur yetkazuvchi deb topib, nashrga ularni chop etishni taqiqladi. Fevral oyida esa Yevropa Ittifoqi sudi Usmonovning sanksiyalar ro‘yxatidan chiqarish haqidagi so‘rovini rad etdi.
Yozda Usmonov Germaniya hukumati tomonidan shubhali moliyaviy operatsiyalar haqida xabar bergan “UBS Europe SE” bankiga qarshi da’vo arizasini topshirdi. Bu uning moliyaviy jihatdan va obro‘siga jiddiy zarar yetkazgan edi.
Kuzda Usmonov navbatdagi g‘alabasini qo‘lga kiritdi: Germaniyaning ARD telekanaliga qarshi sud ishida g‘alaba qozondi. ARDning Xalqaro qilichbozlik federatsiyasi hakamlariga pora berilgani haqidagi da’volari yolg‘on deb topildi. ARD har bir buzilish uchun Usmonovga 250 ming yevro to‘lashi kerak.
2024-yil oktabrida Alisher Usmonov sportga qaytishga kuch topdi: u Xalqaro qilichbozlik federatsiyasi prezidenti lavozimiga yana nomzodini qo‘ydi.