Ҳомиладорлик даврида бандаж: кимга ва нима учун керак?
Вақт ўтган сари қорин ҳажми катталашиб, оғирлик маркази тобора олдинга силжийди. Бу умуртқа поғонасига ортиқча юкланиш келтиради. Баъзи ҳолларда бандаж бу муаммони енгишга ёрдам беради [1].
Бандаж қачон керак бўлиши мумкин?
Ҳомиладорликнинг иккинчи ярмидан бошлаб (20-ҳафтадан кейин) аёл танасида сезиларли физиологик ва анатомик ўзгаришлар содир бўлади. Бачадон катталашади, ҳомила фаол ўсади, релаксин гормони таъсирида бойламлар чўзилади - бу эса бел ва думғаза соҳасида оғриққа сабаб бўлиши мумкин [2, 3]. Айнан шу даврда - 20-24 ҳафталикда, ундан олдин эмас - бандаж зарур бўлиши мумкин.
Бандаж умуртқа поғонасини бўшаштиришга қандай ёрдам беради?
Бандаж қоринни ушлаб туради, бел ва чаноқдан юкни олиб ташлайди. Қорнини маҳкам ушлаб, қоматини бироз ростлайди ва шу билан сийдик пуфаги ва белга бўлган босимни пасайтиради. Бандаж оғриқни олиб ташладими ёки йўқлигини аниқлаш мақсадида ўтказилган тадқиқотлар жуда кам. Кўп ҳолларда улар уни комплекс терапиянинг бошқа усуллари қаторида кўриб чиқадилар. Яъни, у оғриқни олиб ташлайдими ёки йўқлигини аниқ айтиш мумкин эмас [1].
Менга бандаж керакми?
Бандаж панацея эмас. Бундан ташқари, баъзи аёлларга у ман этилади. Асосий қарши кўрсатмалардан бири - 30-ҳафтадан кейин чаноқ ёки кўндаланг ётиш. Шунинг учун бандажни сотиб олишдан олдин, албатта, шифокорингиз билан маслаҳатлашишингиз керак.
Кўпинча бандаж қуйидаги аёлларга буюрилади:
умуртқа поғонасининг бел қисмида оғриқни ҳис қилиш (комплекс терапияда);
тик туриб, масалан, сотувчи ёки сартарош бўлиб ишлаганда;
икки ва ундан ортиқ ҳомилани кўтариб юрганда.
Менга қандай бандаж кераклигини қандай биламан?
Ҳомиладор аёллар учун бандаж бир неча турга бўлинади, лекин кўпинча улардан иккитаси қўлланилади:
тутиб турувчи эластик белбоғ. У тўғридан-тўғри ички кийимга кийилади ва қорин остида маҳкамланади. У бачадонни ортиқча сиқмасдан ушлаб туради, қоринни юмшоқ ва ишончли тарзда фиксациялайди. Чаноқ бўғимларининг ҳаракатланишини барқарорлаштириб, камайтиради [1];
туғруқдан олдинги бандаж-трусик - бу тутиб турувчи қистирмали баланд эластик трусик. Унга қорин ўлчами катталашгани сари чўзиладиган ва бел соҳасига ёпишиб турадиган зич эластик тасма тикилган [1].
Бандаж танлашда асосий мезон - қулайликдир. Трусик-бандажда ҳам юриш, ҳам ўтириш қулай бўлиши керак. Белбоғни эса узоқ сайр қилишдан олдин ёки узоқ вақт тик туришни режалаштирганингизда кийиш лозим. Бундан ташқари, ҳаво ҳароратини ҳисобга олиш муҳим: ёзда трусик-бандажда жуда иссиқ бўлиши мумкин ва бундай ҳолда эластик белбоғ энг яхши танлов бўлади.
Бандаж ўлчамини тўғри танлаш муҳимдир. Бунинг учун харид қилишдан олдин қоринни ўлчаб, параметрларни ўлчам жадвали билан таққослаш керак.
Бандажни чалқанча ётган ҳолатда кийиш мақсадга мувофиқдир. Бандажни қорин остида терига зич ёпишиб турадиган қилиб маҳкамлаш керак, бироқ бунда ортиқча босим сезилмаслиги лозим.
1. The Effect of Maternity Support Garments on Alleviation of Pains and Discomforts during Pregnancy: A Systematic Review. Carolina Quintero Rodriguez, Olga Troynikov. J Pregnancy, 2019. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6699320/
2. Relaxin in Human Pregnancy. Laura T. Goldsmith, Gerson Weiss. Ann N Y Acad Sci., 2009. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3856209/
3. Back Pain in Pregnancy. URMC. https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=134&contentid=52
