Ҳомиладорликнинг иккинчи ярмида ухлаш учун энг қулай ҳолатлар
Қорин қанча катта бўлса, каравотда қулай ҳолатни топиш шунча қийин бўлади. Фақат бир нарса аниқ: қорин билан ухлаш имконсиз. Чалқанча ётиш эса зарарли дейишади.
Ростдан ҳам чалқанча ётиш зарарлими?
Ҳомиладор аёлларга умуман узоқ вақт чалқанча ётиш тавсия этилмайди, чунки бу ҳолатда бачадон пастки ковак венани эзиб қўяди. Бу онанинг ўзини ҳам ҳушидан кетишига олиб келиши ва йўлдошда қон айланишини бузиши мумкин. Натижада, болада кислород танқислиги, онада эса преэклампсия ривожланиши мумкин [1]. Ушбу мавзу бўйича ўтказилган барча тадқиқотларнинг таҳлили шуни тасдиқладики, чалқанча ухлаш одати ҳомиладорликнинг салбий оқибатлари эҳтимолини оширади [2].
Қайси ёнбош билан ётиш фойдалироқ?
Узоқ вақт чап томонда деб ҳисобланган [1]. Аммо тадқиқотлар шуни кўрсатдики, ҳақиқий хавф фақат чалқанча ухлашда юзага келади. Чап ёки ўнг ёнбош - бола учун фарқи йўқ. Фақат онага қулай бўлса бас [2].
Мен ёнбошлаб ётаман. Лекин уйқуда ағдарилиб кетишим мумкин. Бу зарарлими?
Одатда, биз туннинг кўп қисмини ухлаган томонимизда ўтказамиз [2]. Бироқ, кузатувлар шуни кўрсатдики, ҳақиқатан ҳам кўпчилик аёллар ағдарилиб, тунги уйқунинг 26% гача чалқанча ётган ҳолда ўтказадилар. Шунинг учун шифокорлар сизнинг ағдарилишингизга тўсқинлик қиладиган турли хил мосламалардан фойдаланишни тавсия қиладилар [1].
Қандай мосламалар?
Америкада буни теннис тўпи техникаси деб аташади - нима бўлса ҳам, чалқанча ётганингизда сизни уйғотиб юборса бас. Энг оддий вариант - стол тенниси тўпчаси. У орқадаги кўйлак чўнтагига тикилади [3]. Ағдарилиб, унинг устига ётганда ноқулайлик сезасиз ва уйғонасиз. Ушбу усул кўпинча уйқу апноэси (хуррак) билан курашиш учун тавсия этилади ва фақат бир сабабга кўра унчалик самарали эмас деб ҳисобланади: ҳеч ким унга бир умр содиқ қолишни хоҳламайди. Икки-уч ой қийналгандан сўнг, одамлар бундан воз кечишади [4]. Аммо ҳомиладорликнинг охирги уч ойлигида икки-уч ой - бу болани хавфсиз туғиш учун айнан керак бўлган муддат.
Оддий ёстиқ ёрдам бермайдими?
Ёстиқлар, одатда, ё енгил бўлиб, сиз ағдарилганингизда силжийди, ёки юмшоқ бўлиб, сиз бемалол ёстиқ устида чалқанча ётишни давом эттирасиз. Шунинг учун ёстиқни оёқлар орасига ёки қорин остига қўйиб, қулай жойлашиш мумкин. Лекин у сизни кечаси ёнбошлаб туришингизни таъминлай олмайди. Лекин у сизни кечаси ёнбошлаб туришга кучи етмайди.
1. Typical Sleep Positions in Pregnant Women. Louise M. O’Brien, Jane Warland. Early Human Development, 2014. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4005859/
2. An Individual Participant Data Meta-analysis of Maternal Going-to-Sleep Position, Interactions with Fetal Vulnerability, and the Risk of Late Stillbirth. Robin S. Cronin, Minglan Li, et al. The Lancet, Apr. 2019. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2589537019300549?via%3Dihub#aep-article-footnote-id1
3. Modifying maternal sleep position in the third trimester of pregnancy with positional therapy: a randomised pilot trial. Allan J. Kember, Heather M. Scott, et al. BMJ Open, 2018. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6119420/
4. Sticking with the Position. Sree Roy. Positional Therapies for Supine Sleep Avoidance, 2015. https://www.sleepreviewmag.com/sleep-treatments/therapy-devices/positional-therapies-supine/sticking-position/